Deprem Paraları Da Havuza!

Hükümetin ‘Çılgın Projeler’e Hazine garantisi vermesinin ardından, Deprem ve İşsizlik Sigortası paralarını kamu bankalarına aktarma planından da, Sabah-atv havuzunun müteahhitleri çıktı. İddialara göre; bu yolla kamu bankalarına 10 milyar aktarılıp bilançoları büyütülecek. Gelen parayla havuzcu müteahhitlere kredi verilmesi sağlanacak.

AKP Hükümeti, kamuoyunda “havuz şirketleri” olarak nitelendirilen firmalara ve “çılgın projelere” sağladığı Hazine garantisinin ardından, ikinci bir hamle daha yapmaya hazırlanıyor.

Söz konusu projelerin ihalelerini kazanan firmalar, yurt içinden ve yurt dışından kredi bulamadı. Bu nedenle, çılgın projelere “kamu bankalarından” kredi kullandırılması kararlaştırıldı. Bunun için de, halen özel bankalarda bulunan işsizlik fonu kaynakları ile DASK kaynakları kamu bankalarında toplanacak. Bu kararla, önce kamu bankalarına likitide sağlanacak ardından da çılgın projelerin finansman krizi çözülecek. Bu formül ile çılgın projeler dolaylı olarak devlet eliyle yapılmış olacak.

Taraf gazetesinden Hüseyin Özay’ın haberine göre;  “Havuz şirketlerine” kredi operasyonun ayrıntıları şöyle:

KAMU BANKALARININ RASYOSU BOZULDU

Hükümet, sürpriz bir karar alarak, yaklaşık 7 milyar liralık işsizlik sigortası ile 2.5 milyar liralık deprem sigortası primlerinin sadece kamu bankalarında toplanmasını kararlaştırdı. Bugüne kadar bankacılık sektöründeki rekabeti arttırmak için yoğun çaba harcayan hükümetin, son kararları bankacılık sektöründe şaşkınlıkla karşılandı.

Taraf’ın ekonomi bürokratlarından edindiği bilgiye göre; Sabah ve atv’ye açılan krediler kamu bankalarının rasyolarını bozdu. Yani, kamu bankaları yeni bir yüksek montanlı kredi açmakta zorlanıyorlar. Bunun için hükümetin büyük önem verdiği 3. Köprü, 3. Havalimanı gibi dev projelere kamu bankalarından finansman sağlanamıyor. Bu gerekçeyle öncelikle kamu bankalarının mali yapısının güçlendirilmesi öngörüldü. Bunun için de, yaklaşık 10 özel bankada bulunan işsizlik ve deprem sigortası primlerinin sadece üç kamu bankasında toplanması kararlaştırıldı. Önümüzdeki yıllarda ise, çılgın projelerinin ihalelerini kazanan firmalara daha rahat kredi açılabilecek.

ÜÇ AŞAMALI PLAN VAR

Başbakan Erdoğan’ın çılgın projeleri olarak nitelendirilen ve yaklaşık ihale büyüklüğü 60 milyar dolara ulaşan projelerin finansmanı için üç aşamalı plan hazırlandı. Buna göre ilk aşamada, projelere Hazine garantisi sağlanması yer aldı. Bu karar hayata geçirildi. Şirketlerin borçlanma maliyetleri düşürüldü. Ayrıca, projeler için kullanılan kredilerin geri dönüşünde sıkıntı yaşanırsa, havuz şirketlerinin kredisini, devlet ödeyecek.

Havuz şirketlerini destekleme projesinin ikinci aşamasında ise, söz konusu şirketlere kamu bankalarından kredi açılması yer alıyor. Ancak burada bir sıkıntı ile karşılaşıldı. Kamu bankalarının kaynakları ve rasyoları, yüksek montanlı kredi açmaya yeterli gelmedi. Projenin bu aşamasında, kamu bankalarının kaynaklarının arttırılması kararlaştırıldı. Bu karar doğrultusunda işsizlik sigortası ve DASK yani deprem sigortasının kaynakları kamu bankalarına aktarılacak. Bu karar üç kamu bankasına 10 milyar liralık bir kaynak sağlayacak. Projenin üçüncü aşamasında ise, yurt dışından hiçbir şekilde kredi bulamayan çılgın projelerin firmalarına, “kamu bankalarından” kredi kullandırılması var. Bu aşamanın önümüzdeki aylarda hayata geçeceği tahmin ediliyor.

HAVUZA KREDİ

Çılgın projelere kredi desteği sağlaması öngörülen kamu bankaları, Sabah ve atv’ye açtığı kredilerle de eleştiri konusu olmuştu. Çalık Grubu’nun, Sabah ve atv’ye TMSF’den aldığı dönemde Türkiye Vakıflar Bankası ile Türkiye Halk Bankası’ndan 750 milyon dolarlık kredi kullandırıldı. Son olarak yine Sabah ve atv’nin satışı için oluşturulan havuza Ziraat Bankası’ndan 200 milyon dolarlık kredi açıldı. Böylece, son beş yıl içinde üç kamu bankasından sadece Sabah ve atv’nin satış işlemleri için açılan kredi tutarı 950 milyon dolar oldu. Bunun dışında grubun sahibi konumundaki Çalık Grubu’na açılmış başka kredilerde bulunuyor. Grubun diğer şirketlerine de açılan krediler de dikkate alındığında,  kamu bankalarından Sabah ve atv’nin sahibi Çalık Grubu’na açılan toplam kredi tutarı ise 1 milyar doların çok üzerine çıkıyor.

Sözcü