Yukarı
146232

Açlık duygusunu mantıkla bastırmak

26 Ocak 2015 10:46

Diyet yapanlarda sanki her an midelerine karşı bir savaş veriyorlarmış hissi oluşur. Fakat Robinson gibi psikologlar, iştahın mide kadar beynimizle de alakalı olduğuna inanıyor. Öyle ki, son yediğimiz yemeği hatırlamaya çalışarak açlık ıstırabı çekmeden zayıflayabileceğimizi söylüyorlar.

Liverpool Üniversitesi’nde çalışan Robinson, “Birçok araştırma, psikolojik faktörlerin yediğiniz yemeğin miktarı üzerinde etkide bulunabileceğini gösteriyor, ama insanlar hala bunun etkisinin farkında değil,” diyor. “Bugün dünyadaki obezite sorununu düşünürsek bunun ne kadar önemli olduğunu anlarız.” Peki, nasıl işliyor bu yöntem?

Bu yöntemin çıkış noktası, unutkanlık sorunu olan insanlara, özellikle de ileriye dönük amnezi adı verilen vakalara dayanıyor. Böylesi insanlarla karşılaşmışsınızdır. Onlarla tanışır, konuşursunuz; ama 20 dakika sonra sizin kim olduğunuza dair en ufak bir fikirleri bile yoktur. Bir süre sonra hafızaları tekrar geri gelir.

Algının etkisi

Bu kişilerde aynı unutma hali yemek için de geçerlidir. Kısa bir süre önce tıka basa yemiş olsalar bile, yemek yediklerini unutup yeniden yemeğe yönelebilirler. Oxford Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada amnezi sorunu olan insanlarda tam da bu durum tespit edildi. Fakat hafıza zayıflığına rağmen yedikleri yemekten tümüyle bihaber de değildi bu denekler. Sadece yemek yediklerine dair bilinçli bir hafıza oluşturamıyor, yediklerini hatırlamayınca da mideleri dolu bile olsa açlık hissediyorlardı.

Sağlıklı bir beynin, yediğiniz şeyden haberdar olması gerektiğini düşünürsünüz; ama araştırmalar beyni kandırmanın kolay olduğunu gösteriyor. Bristol Üniversitesi’nden Jeff Brunstrom zekice bir deney yaptı. Denekler yapmaları gereken işin basit olduğunu sanıyordu: Bir kase çorba içmek. Fakat bilmedikleri şuydu: Brunstrom masanın altında kurduğu gizli bir düzenekle onlara fark ettirmeden kâselere ekleme yapabiliyordu. Deneyde şu sonuca varıldı: Çorba içtikten sonraki saatlerde ara atıştırmalar, daha önce ne kadar yediklerinden ziyade kâsenin büyüklüğüne bağlıydı.

Bütün bu veriler, açlık hissinin sadece midede salgılanan hormonlara bağlı olduğuna dair inancı sarsıyor. Brunstrom, bu fiziksel sinyallerin önemini inkâr etmediğini, ancak algının etkisinin bugüne kadar göz ardı edilmiş olduğunu ve bazı durumlarda bu algının öne geçebileceğini vurguluyor.

Yemek yerken televizyon, akıllı telefon, tablet gibi dikkat dağıtacak araçlarla etrafımızın çevrili olması, ofiste iş yemekleri vs. ne kadar yediğimizi unutmamıza neden olabilir. Brunstrom, deneklerinden bir elleriyle yemek yerken öteki elleriyle telefonlarında dama oynamalarını istemiş. Dikkat dağıtıcı bu etkenin devreye girmesiyle deneklerin ne yediklerini hatırlamakta zorluk çektikleri ve daha sonra gün içinde daha fazla bisküvi atıştırdıkları görülmüş.

Duyusal hafıza

Bu nedenle araştırmacılar yemeğe dair duyusal hafızayı güçlendirmenin yollarını arıyor. Robinson, obez kadınlardan oluşan bir gruba yemek yedikleri sırada bir klip dinleterek yedikleri yemek konusunda daha dikkatli olmalarını sağlamaya çalışıyor. Üç dakikalık klipte deneklerden yemek yedikleri sırada görme, tat ve koku duyularına özel olarak yoğunlaşmaları istenmiş. İkinci gruptakilere ise kuş sesleri dinletilmiş. Robinson’un da öngördüğü gibi daha sonra sorulduğunda birinci gruptakiler yemeğe dair çok daha ayrıntılı açıklamalar getirebilmiş ve üç saat sonra çok daha az atıştırma ihtiyacı duymuş.

Bu yaklaşım herkes için işe yaramayabilir. Fakat Robinson’un geliştirdiği başka fikirler de var. Örneğin, gün içinde daha önce ne yediklerini akılda tutmaları istendiğinde deneklerin fazla yemeyi tercih etmediği dikkat çekmiştir. Pennsylvania’da bir araştırmada, yemeyi arzu ettiğiniz bir şeyi ayrıntılı bir şekilde hayal ettiğinizde beyninizi sanki onu yemişsiniz gibi düşünmeye yöneltebildiğiniz görülmüştür.

Dikkatli yemek

Robinson, insanlara gün içinde önceki yemeklerini hatırlatacak bir program üzerinde çalışıyor. Fakat beyni bu şekilde oyuna getirme yönteminin obezliğe karşı etkili olup olmadığına karar vermek için daha geniş kapsamlı deneyler yapmak gerektiğine dikkat çekiyor. Ayrıca insanlar her yemekten önce bir ses kaydı dinlemeyi yorucu bulabilir.

“Dikkatini vererek yeme” yönteminde denekler yemekteki tatlar ve ağızda bıraktığı hisler üzerinde yoğunlaştıkları için çok daha fazla zevk aldıklarını belirtiyor.

Yani bu yöntem tutarsa, bir zayıflama programında yemekten zevk alarak zayıflamak mümkün olacak.

BBC Future 



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

İmamoğlu 2019'daki kırık sandalyeyi hatırlattı: Amaçları beni yıldırmak...

Çatalca'da halka hitap İmamoğlu, 5 yıl boyunca randevu taleplerine karşılık vermeyen Cumhur Erdoğan'ı ayrımcılık yapmakla suçladı. İmamoğlu Erdoğan'ın amacının kendisini yıldırmak olduğun...

25 yılda tek bir tane açmamışlardı... Murat Kurum'dan şaşırtan 'kreş' vaadi!

Proje tanıtım toplantısında konuşan Cumhur İttifakı'nın adayı Murat Kurum, 1 yılda 100 kreş açacaklarını söyledi. Ancak Refah Partisi ve AKP'nin İBB'yi yönettiği 1994 yılından 2019 yıllın...


CHP'den İYİ Parti seçmenine 'stratejik davranma' çağrısı

CHP'li Oğuz Kaan Salıcı, sandığa üç gün kala parti tabanı ile İYİ Parti ve AKP seçmenine seslendi. CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, yerel seçimlere kısa bir süre kala CHP, İYİ ...

İmamoğlu: Kamuda yönetici olduğum yerde akrabam kapıdan içeri giremez

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Eş, dost, akraba işini kamuda asla sevmedim, sevmem. Akrabalık yeri değildir siyaset. Benim eşim şahit; bilir. Akrabam kapıdan içeri giremez benim kurumumda, ...


HPV ve HIV iddialarıyla gündeme gelmişti... Gözaltına alınanlar var!

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca Karabük Üniversitesi'nde yaşanan olaylarla ilgili sosyal medyada kullanılan nefret söylemlerine ilişkin "halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme", "ha...

Seçimlerde en yaşlı aday 90, en genci 18 yaşında

Yerel seçimlerin en genç ve en yaşlı adayı arasında 72 yaş farkı var. En yaşlı aday 90 yaşındaki AKP'li Ali Kalınca. En genç ise Yeniden Refah Partili 18 yaşındaki Elif Nur Batur. 31 Mart...


Yargıtay'da başkanlık seçimi dördüncü gününde

Yargıtay Başkanlığı seçiminin dokuzuncu turunda da sonuç çıkmadı. Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca 119, 3'üncü Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Kerkez 138 oy aldı. Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca'...

Prof. Dr. Ahmet Ercan İstanbul'daki riskli 5 ilçeyi açıkladı

Yalova açıklarında ve Marmara Denizi çevresinde meydana gelen depremler endişe yaratmaya devam ediyor. Prof. Dr. Ercan, İstanbul'da beklenen büyük deprem öncesi riskli ilçelere dikkat çek...


Cübbeli Ahmet'ten İsmailağa Cemaati'ne yanıt gecikmedi

Kamuoyunda 'Cübbeli Ahmet Hoca' olarak bilinen Ahmet Mahmut Ünlü, İsmailağa cemaatinin kendisi hakkında verdiği ihraç kararına yanıt verdi. İsmailağa Cemaati'nde, tarikatlarda şeyhlik mak...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Türkan Şoray'dan Kadir İnanır paylaşımı

Türkan Şoray, 24 Mart Pazar günü Beykoz'daki evinde beynine pıhtı atması nedeniyle fenalaşıp hastaneye kaldırılan Kadir İnanır'a geçmiş olsun dileklerinde bulundu. Geçen pazar günü Beykoz...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Uykunuzu tam alamıyor musunuz? Daha yaşlı hissetmeniz normal olabilir

Bilim insanları, 1 ay boyunca uykularını tam alan kişilerin oldukları yaştan yaklaşık 6 yaş genç hissettiklerini belirledi. İsveç'teki Karolinska Enstitüsündeki araştırmacılar yeterli uyku almanın ve uykusuzluğun, hissedilen yaşla ilişkisini inceledi.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR