Türkiye muhalefeti namlunun ucunda

 Turgut Özal’a 1988 yılında yapılan suikast dışında hedefte hep muhalefet liderleri vardı. Suikastlarda en fazla hedef alınan parti CHP, en çok suikasta maruz kalan lider ise Bülent Ecevit oldu.

Siyaset tarihimiz aynı zamanda katliamlar, suikastlar tarihidir. Pek çok siyasi partinin mitingi saldırıya uğramış, liderlerine suikastlar düzenlenmiştir. Suikast girişimleri başarısız olsa da siyasi parti genel başkanları ya da yanındakileri yaralanmışlardır. Türk siyasetinde suikastlar Turgut Özal hariç, çoğunlukla muhalefet liderlerini hedef almıştır. En fazla hedef alınan parti ise CHP, en çok suikasta maruz kalan lider ise Bülent Ecevit olmuştur.

İnönü’nün başı yarıldı

29 Nisan 1959’da CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, Ege bölgesi illerini kapsayan bir geziye çıktı. CHP bu geziye “Büyük Taarruz” adını vermişti. Büyük Taarruz gezisinin ilk durağı ise 29 Nisan’da İnönü’nün, Yunan Generali Trikupis’i esir aldığı Uşak’tı. CHP kafilesini taşıyan tren Uşak istasyonuna geldiğinde etrafları DP’li azgın bir grup tarafından sarılır. Bir süre sonra iki partinin taraftarları birbirlerine girer. Bu arada DP’lilerin attığı taşlar İnönü’nün başına isabet eder ve İnönü yere düşer. İsmet İnönü partililerine, “Siz çekilin ben yolumu açmasını bilirim” diyerek yerden kalkar ve hışımla DP’lilerin üzerine yürür. “Ne istiyorsunuz, ayıp değil mi?” diye çıkıştıktan sonra kalabalığı yarar.

Topkapı’da taş yağmuru

Necip Fazıl, 8 Mayıs 1959 günü Büyük Doğu Dergisi’nde “Günü Geldi” başlıklı yazısında “Leş” olarak adını andığı CHP Genel Başkanı İsmet İnönü’ye kefen biçilecek günün geldiğini haber veriyordu. 8 Mayıs günü CHP lideri İnönü, Ankara’dan İstanbul’a gelirken, kamyonlarla getirilen DP’liler İnönü’yü taş yağmuruna tuttu. Topkapı’da taşlanan İnönü’nün aracının önünü bir polis otosu keserek saldırganların işini kolaylaştırmıştı. Son anda bir askeri birlik, kendi inisiyatifiyle yolu açarak İnönü’yü saldırganların elinden kurtarmıştı. Ancak daha sonra ortaya çıktı ki, dergi 8 Mayıs günü değil 5 Mayıs günü basılıp piyasaya dağıtılmıştı.

Gerede’de kurşunlama

Siyaset sahnesine çıktığı andan itibaren marjinal sağın hedefi olan Bülent Ecevit pek çok defa saldırıya uğradı ve ölümle burun buruna geldi. Ecevit’e ilk saldırı 1975 yılında Bolu’nun Gerede ilçesinde yapıldı. I. Milliyetçi Cephe hükümetinin kurulmasından bir buçuk ay sonraya denk gelen Gerede mitinginde Ecevit’in yolu ilçe girişinde kesilmiş ve taş yağmuruna tutulmuştu. Olayları tepkisiz bir şekilde izleyen polisler, miting alanından da çekilince saldırganlar bu kez Ecevit’in bulunduğu kürsüye silahla ateş açmaya başladı. Korumalarının girişimiyle hükümet konağına sığınan Ecevit olaydan yara almadan kurtuldu ancak, olaylar sırasında 2’si ağır 70 kişi yaralandı.

ABD’de silahlı saldırı

Bülent Ecevit 23 Temmuz 1976 tarihinde Amerika’ya yaptığı gezi sırasında New York’ta kaldığı otelden ayrılırken Türklerin yoğun sevgi gösterilerinde bulunması üzerine mini bir miting yapmak zorunda kaldı. Ecevit kürsüde konuşurken önce Rum bir kadının “Öldür onu” çığlıklarını duydu, arkasından da Stavros adlı Rum’un belindeki silahı çekip kendisine doğrulttuğunu görerek ani bir refleksle geri çekildi. Korumalar Stavros’u etkisiz hale getirdiler.

Nevşehir’de yaylım ateş

17 Haziran 1980’de CHP eski Nevşehir Milletvekili ve İl Başkanı Zeki Tekiner ülkücü çetelerce katledildi. İki gün sonraki cenaze törenine Ecevit ve 100 kadar milletvekili de katıldı. Törende cenazenin kalktığı sırada Ülkü Yolu Derneği’nin bulunduğu binanın tepesinden yaylım ateşi açıldı. Ecevit’in başını sıyıran kurşunlar tabuta saplandı. Çok öfkelenen “Vurun beni de vurun kalleşler” diye bağıran Ecevit, olaylara müdahale etmeyen Emniyet Müdürü ile tartıştı. Ülkücülerin açtığı ateş dinmeyince tabutu taşıyanlar, tabutu orta yerde bırakıp siper aldılar. Tabut bir süre meydanda kaldı.

Şiran savaş alanı gibi

27 Nisan 1977 günü Gümüşhane’nin Şiran ilçesinde CHP’nin mitingi sırasında Ecevit konuşurken, kalabalığın üzerine ülkücüler tarafından kurşun yağdırıldı. On dakika süresince miting meydanı savaş alanına döndü. Ecevit’in koruma polisi de havaya ateş açmak zorunda kaldı. Ecevit, güçlükle belediye binasına sığındı. CHP’li iki milletvekili atılan satır ve taşlarla yaralandı.

Elazığ olayları

Gerede mitinginden 2.5 ay sonra bu kez Elazığ mitinginde ülkücülerin silahlı saldırısına uğrayan Ecevit’in üzerine korumaları ve milletvekilleri yatarak genel başkanlarını korudular. Ecevit’in konuşmasını kesip kentten ayrılmasından sonra da olaylar gece boyunca sürdü. Yüzün üzerinde CHP’li yaralandı, il binası ile Alevilerin ev ve işyerleri tahrip edildi.

Ecevit’e Çiğli’de suikast

Ecevit’i direkt hedef alan suikast girişimlerinden biri de Çiğli Suikastı’dır. 29 Mayıs 1977 yılında İzmir’e giden Ecevit’e suikast girişiminde bulunuldu. Hem de devletin resmi bir polisinin silahıyla. Polisin silahından çıkan kurşun, Ecevit’in yanında bulunan İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan’ın ağabeyi Mehmet İsvan’ın bacağına saplandı.

Özal’a kongrede kurşun

Olay 18 Haziran 1988 günü Anavatan Partisi’nin olağan genel kongresi yapıldığı sırada gerçekleşti. Özal konuşma yapmak için kürsüye çıktıktan kısa bir süre sonra saat 12:18’de Kartal Demirağ adlı bir saldırgan tarafından iki kez ateş edildi ve kurşun Özal’ın önünde bulunan mikrofonun ayağında sekip sağ el başparmağını yaraladı. Suikastçı Kartal Demirağ, Özal’a ateş ettikten sonra kaçmaya çalıştı ancak başbakanın korumalarından birinin açtığı ateşle yaralanması sonucu yakalandı. Önce idama mahkûm edilen Demirağ’ın cezası 27 Ocak 1989’da 20 yıl hapis cezasına çevrildi. Demirağ 4 yıl hapis yattıktan sonra Turgut Özal tarafından 1992 yılında affedildi.

HDP mitingine bomba

HDP’nin 5 Haziran 2015 tarihinde Diyarbakır’da İstasyon Meydanı’nda düzenlediği mitingde, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın konuşmasının beklendiği sırada, sahnenin sağ tarafındaki trafonun bulunduğu noktada art arda iki patlama meydana geldi. Saldırı sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi.

Cumhuriyet