ABD’den 4 yıl sonra bir ilk!

ABD ile Çin arasında ticaret savaşının yanı sıra güvenlik konularında gerilim artarken ABD Savunma Bakanı James Mattis ilk Çin ziyaretini gerçekleştiriyor. 4 yıl sonra Çin'i ziyaret eden ilk ABD Savunma Bakanı olan Mattis iki ülke arasında askeri işbirliğinin yollarını arayacak.

Mattis’in Çin ziyareti, ABD ile Çin arasında ticaret savaşının ve ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tartışmalı adalara silah konuşlandırmasından dolayı rahatsızlığının sürdüğü bir atmosferde gerçekleşiyor.

Mattis ziyaretinde Kuzey Kore’nin nükleer cephanesinden vazgeçmesi de dahil iki ülkenin ortak çıkarları paylaştığı alanları arayacağını söyledi.

İlk kez Çinli mevkidaşı Wei Fenghe ve diğer Çinli üst düzey yetkililerle görüşmesi planlanan Mattis karşı tarafın görüşlerini alacağını aktardı.

‘İKİ ÜLKE ARASINDAKİ KONULARI ELE ALMANIN YOLU ÖNCE ŞEFFAF BİR DİYALOG OLUŞTURMAKTAN GEÇİYOR’

İki ülke orduları arasındaki iletişimin güçlendirilmesi gerektiğini ifade eden Mattis “Bence iki ülke arasındaki konuları ele almanın yolu önce şeffaf bir stratejik diyalog oluşturmaktan geçiyor: Çinlilerin bizimle olan ilişkinin gelişimini nasıl gördüğü ve bizim bu gelişimi nasıl gördüğümüz” dedi.

‘MATTIS ELEŞTİRMEK YERİNE DİNLEMELİ’

Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Ren Guoqiang ziyaret öncesi açıklamasında ‘İkili askeri ilişkiyi Çin-ABD ilişkilerinde önemli bir istikrar etkeni yapmak için birlikte çalışmaları gerektiğini’ ifade etti.

Çin’in resmi basın organları arasında yer alan Global Times’da yayımlanan editoryal makalede ise ‘Mattis eleştirmek yerine dinlemeli’ ifadelerine yer verildi.

Makalede “Eğer ABD, Çin’in güvensizlik hissini anlamakta başarısız olursa ya da Çin’in bu güvensizlik hissini dindirmek için yaptığı eylemlerin gerekliliğini yanlış yorumlarsa Çin-ABD ilişkilerinde gerilim kaçınılmaz olur” dendi.

‘DİNLEMEK İSTİYORUM’

Orduda görev yaptığı süre içinde ‘Çılgın Köpek’ lakabıyla anılan Mattis bir süredir Çin’e yönelik sözlü sataşmalarını sürdürüyordu.
Birkaç hafta önce ‘ABD’nin Çin ile kuvvetli bir şekilde rekabet edeceğini’ söyleyen Mattis, Pekin’i Güney Çin Denizi’nde ‘gözdağı ve baskı uygulamakla’ suçlamış ve ABD’nin bölgede olduğunu “Hatanız olmasın. ABD Asya-Pasifik’te kalmak için bulunuyor” demişti. Pekin, Mattis’in bu sözlerini ‘sorumsuzca’ diye nitlemişti.

Mattis geçen haftaki bir konuşmasında da Çin’in ‘mevcut küresel düzeni yeniden yazmak için uzun vadeli tasarıları’ olduğunu öne sürmüştü. Ancak Mattis ziyaret öncesi açıklamalarında daha ılımlı bir ton kullandı.

Associated Press’in (AP) aktardığına göre yolda gazetecilere bilgi veren Mattis “Bu noktada kuyuyu zehirlemeden oraya gitmek istiyorum. Oraya diyalog kurmak için gidiyorum. Oraya Çinlilerin ne söyleyeceği konusunda önceden hazırlanmış beklentilerle gitmek istemiyorum. Oraya gidip (onları) fazlaca dinlemek istiyorum” dedi.

ABD yıllardır Çin’in Güney Çin Denizi’nin tartışmalı bölgelerinde ‘seyrüsefer serbestisine’ bağlı kalması gerektiğini söylerken bir taraftan ABD savaş gemileri bölgede seferler yapmış ayrıca ABD savaş uçakları bu bölge yakınlarında uçuşlar gerçekleştirmişti.

Çin, ‘egemenliğinin ihlali’ olarak nitelediği bu manevralar nedeniyle ABD’yi sıklıkla kınamıştı.

GÜNEY KORE VE JAPONYA’YI DA ZİYARET EDECEK

En son bir ABD Savunma Bakanı Çin’i 2014’te ziyaret etmişti. Mattis, Çin’in ardından Güney Kore ve Japonya’yı da ziyaret edecek.

SÖZCÜ