İş dünyasını 5 Kasım endişesi sardı

ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları 5 Kasım'da devreye giriyor. Türkiye, İran yaptırımları için istisna talep ederken, iş dünyasının gözü ABD’den gelecek yanıta çevrildi. Yaptırımları sanayicilere hatırlatıp izlenmesi gereken yolu anlatan Halkbank yetkilisi Seyit Ahmet Taymaz, “Yasaklar devreye girdiğinde İran’a su bile satamayız” uyarısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Mayıs ayında İran nükleer anlaşmasından çekilme kararının ardından Tahran’a yönelik yaptırımların ikinci ayağı için bir haftadan az süre kaldı. İş dünyasında büyük endişe yaratan yaptırımlar, doğrudan petrol ve doğalgaz ticaretini hedef alıyor. Türkiye, Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore ile birlikte İran'dan en çok petrol ithalatı yapan devletler arasında yer alıyor. Türkiye 2017 yılında yurt dışından ithal ettiği 25.7 milyon tonluk ham petrolün 11.4 milyon tonunu İran’dan satın aldı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, geçen hafta ABD'den istisna talebine ilişkin gerekli girişimlerin yapıldığını açıklamıştı. ABD'nin Türkiye'ye istisna tanıyıp tanımayacağının 4 Kasım'a kadar netleşmesi gerekiyor. Bu tarihe kadar Türkiye'ye istisna tanınmazsa İran'dan ham petrol ithal edilemeyecek. Doğalgazda ise ikili ticaret kısıtlaması uygulanacak. İran sattığı doğalgaz karşılığı alacağı parayı Türkiye'de tutacak. Türk menşeli ürün ithalinde kullanabilecek.

BANK MELLAT'A DA YAPTIRIM

İran yaptırımları Ankara Sanayi Odası'nın meslek komiteleri toplantısında işadamlarına anlatıldı. Halk Bankası yetkilisi Seyit Ahmet Taymaz, yaptırımların finansal boyutundan ticarete yansımasına kadar kapsamlı bir sunum yaptı. Bank Mellat'ın da yaptırım kapsamına alınacağını belirten Taymaz, “Yaptırımların devreye girmesiyle birlikte İran otomobil sektörüne su bile satılamayacak” dedi. İran'la ticarette dolarla işlem yapılamayacağına dikkat çeken Taymaz, “Mal İran üzerinden geçiyorsa da dolar kullanılamayacak. İran devrim muhafızları da listesi var. Bu listedeki isimlerle çalışanlar da suçlu sayılıyor” dedi. Taymaz, TÜPRAŞ, BOTAŞ fonlarının Halk Bankası'nda tutulduğunu anımsatarak, “Yanlış bir bilgi var. Sanki Halk Bankası başka tali bir sistem kullanıyor gibi. Bu yanlış bir algı. Dünyadaki bütün bankalar gibi swift kullanıyor, normal bankacılık yapıyor” diye konuştu.

Seyit Ahmet Taymaz

İKİLİ TİCARET KISITLAMASI

5 Kasım itibariyle ikili ticaret kısıtlaması başlayacağını belirten Taymaz, “Türkiye'nin İran'dan ithal ettiği doğalgaza (ve istisna alınması durumunda ham petrole) ilişkin bedeller Türkiye'deki hesaplara yatırılacak ve bu fonun İran tarafından üçüncü ülkelere çıkışına izin verilmeyecek. İran'ın söz konusu fonları sadece Türkiye'den doğrudan ithal edeceği yasaksız Türk mallarının ödemesinde kullanabilecek” bilgisini verdi.

sözcü