Cosa Nostralı itirafçı

Ülkesi İtalya’nın önde gelen tarihi, politik, ekonomik, sosyal, dini konularını 1960’tan beri işleyen 80 yaşındaki Marco Bellochio, son filmi Il Traditore’de (Hain/ 2019) Sicilya mafyası Cosa Nostra’nın kilit adamı Tomasso Buscetta’nın gerçek öyküsünü objektif bir anlatımla betimliyor. İtalya’nın Oscar adayı Hain dün gösterime girdi.

80 yaşındaki İtalyan yönetmen Marco Bellochio 1960’lardan beri ülkesinin ekonomik, sosyal, politik, dini sorunlarını yansıtan filmler çekiyor. I Pugni in Tasca’da (Cepteki Yumruklar/1965), Les Yeux, la bouche (Gözler, Ağız/1982), Fais de beaux reves (Tatlı Rüyalar/2016) aile, Vincere (Yenmek/2009) faşizm, La Marche triomphale (Zafer Marşı/1976) askeriye, Au nom du père (1972), Le sourire de ma mère ( Annemin Gülüşü/2002) katolik kilisesi, Saut dans le vide (Boşluğa Atlayış/1979) sosyal, Diable au corps (Bedendeki Şeytan/ 1986), Autour du désir (Arzunun Çevresinde/1991) cinsellik, Viol en première page (1972), Buongiorno, notte’de (Günaydın İyi Geceler (2003) politik konuları işledi. Bellochio’nun dünyası gölgeli ve karanlıktır ama umutsuz değildir. Seçtiği öykülerin psikolojik yansımalarını aksiyona dayanarak anlatır.

“Katolik, kalabalık bir aileden geliyorum. Gelenekler, görenekler, ulusal değerler bizim için çok değerlidir” diyen Marcho Bellochio, son tarihi-politik gerilimi Il Traditore’de (Hain/ 2019) Sicilya mafyası Cosa Nostra’nın kilit adamı Tommaso Buscetta’nın tüm mafya üyelerini ele vermesiyle suç örgütünün çökmesini betimliyor. 4 Eylül 1980’de eroin ticaretinin başkenti Palermo’da eski Sicilya mafyası Cosa Nostra ile yeni Corleone grubu Stefano Bontade’nin villasında toplanır. Bu toplantının amacı eroin trafiğini paylaşmak böylelikle yeni bir örgütün piyasaya girmesini engellemektir. Aralık 1980’de Cosa Nostra’nın sadık üyesi Tomasso Buscetta (Pierfrancasco Paviani) kalabalık ailesiyle birlikte Rio de Janeiro’ya gider. Buscetta dünyevi zevklerin tadını çıkarmak isteyen bir karakterdir. Ardında oğulları Vincenzo ile Benedetto’yu bırakır. Dünyadaki tüm eroin Palermo’dan geçtiği için herkese yetecek para vardır ama Corleone grubu çocuk, kadın, yargıç, hakim demeden herkesi öldürür. Oğulları Vincenzo ile Benedetto’nun Toto Riina’nın emriyle boğulduğunu öğrenen Tomasso İtalya’ya geri döner.

Kendini basit bir asker olarak gören, 40 yıl önce Cosa Nostra’ya bağlılık yemini eden Tomasso Buscetta intikam almak için hazırlanır. Eski Cosa Nostra geride kalmıştır, herkes paradan çok erki düşünmektedir. Cosa Nostra’nın bittiğine karar veren Tomasso, Yargıç Giovanni Falcone (Fausto Russo Alessi) ile görüşür. Muhbir, sıçan olmadığını, ölmekten korktuğunu, yatağında ölmek istediğini söyleyen Tomasso ile Falcone arasında ilginç bir ilişki kurulur. Falcone, 19. yüzyılın ikinci yarısında Sicilya’da doğan yoksulları, köylüleri koruyan bu suç örgütünün nasıl bu denli şiddet uyguladığını, çocukları, kadınları katlettiğini anlamaz. Tomasso tüm bu olaylardan hükümeti suçlar. Falcone ona “Bana isim ver, benim için dokunulmaz biri yoktur. Benden mafyadan çok devlet korkar” der. Ölümün hep onlarla birlikte olduğunu da ekler. Mafyanın kalbine saldıran Falcone ile Buscetta’nın itiraflarının ardından 366 mafya üyesi tutuklanır. Davalar görülmeye başlanır, ucu başbakan Giulio Andreotti’ye dek uzanır.

Marco Bellochio, belgesele yakın gerçekçi, objektif bir anlatımla Cosa Nostra itirafçısı, iki dünyanın patronu Tomasso Buscetta’nın gerçek öyküsünü 1980’lerden başlayarak 2000’lere dek götürür. Filmin kahramanı yargıç Giovanni Falcone’dir. 1992’de Falcone’nin katledilme sahnesi görsellik ve şiddeti açısından çok etkileyicidir. Bellochio, bu sahne için “Ölümü İtalya’da travma yaşattı, izleyicinin bunu hissetmesini istedim” der. Anti kahraman Buscetta ihanet suçlamasını redederek Cosa Nostra’nın ilkelerini hiçe sayan arkadaşlarını suçlar. Buscetta’da Pierfrancesco Favino yetkin bir yorum sunuyor. Buscetta rolü Için Benicio Toro ile Javier Bardem’i düşünen Bellochio, Sicilya aksanı yüzünden ikisinden de vazgeçerek çok doğru bir seçim yapmış. Nicola Piovani’nin müzik seçimleri ve müziği çok etkili.

Marco Bellochio’nun yönettiği, Pierfrancesco Favino, Luigi Lo Cascio, Fausto Russo Alesi, Maria Fernanda Candido, Fabrizio Ferracane, Nicola Calli’nin oynadığı, şiddet, erk, ihanet, intikam, derin devlet, sadakat, ölüm, değerler kavramlarını sorgulayan Il Traditore (Hain/ 2019) dün gösterime girdi.

Aslı Selçuk

CUMHURİYET