Kadınların ‘iş’i çok zor!

Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) göre Ekim 2018-Ekim 2019 arası 632 bin kadın ev hanımı oldu. Son bir ayda ise iş ararken ev kadını olmaya karar verenlerin sayısı yaklaşık 145 bin. Genç İşsizler Platformu Sözcüsü ekonomist Dr. Murat Kubilay işsiz kadın sayısının her geçen gün arttığını belirterek annelerin bakım masrafı yapmak yerine çocuklarına kendilerinin bakmaya başladığını söyledi. Kubilay, "Türkiye'de iş bulmak zorlaştıkça ve ücretler azaldıkça, tek bir çocuk da olsa annesi tarafından bakılmasının daha hesaplı olacağı düşünülüyor" diyor. Öte yandan iş hayatında geri planda kalan kadınların, işsizliğin tavan yaptığı şu dönemde iş bulmaları daha da zor.

TÜİK’in geçtiğimiz hafta açıkladığı verilere göre; Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 608 bin kişi artarak 4 milyon 396 bin kişi oldu.

TÜİK’in işsizlik ölçümünde iş arayanların sayısının düşmesi durumunda işsiz sayısı da doğal olarak düşüyor. İş gücüne dahil olmayanların nedenine göre dağılımında 2018 ve 2019’un ekim aylarına göre en büyük değişim “ev işleriyle meşgul” olarak tabir edilen ev hanımlarında görülüyor.

BİR YILDA 632 BİN KİŞİ

Ekim 2018’de “ev işleriyle meşgul” olduğu için iş gücüne dahil olmayanların sayısı 10 milyon 917 bin idi. Bu sayı Ekim 2019’da ise 11 milyon 549 bine yükseldi. Bu da Ekim 2018’den Ekim 2019’a, 632 bin kişinin iş aramaktan vazgeçip ev işleriyle meşgul olmaya başladığı anlamına geliyor.

KADINLARIN İŞ GÜCÜNE KATILIMI DÜŞÜK

4 buçuk milyona yakın işsizin bulunduğu Türkiye’de Genç İşsizler Platformu kurularak, faaliyetlere başlamıştı. Platformun sözcüsü ekonomist Dr. Murat Kubilay kadınların iş aramaktan neden vazgeçtiğini sozcu.com.tr’ye şöyle değerlendirdi:

TÜİK verilerine göre erkeklerin işsizlik oranı yüzde 11.7. Kadınlarda ise bu rakam yüzde 17. Düzenli olarak yıllar boyunca kadınlarda işsizlik daha fazla. Kadınların iş gücüne katılımı da düşük. Asıl sorun bu. 15 yaş üstü erkeklerde iş arama, iş gücüne katılma oranı yüzde 73 iken kadınlarda bu rakam 34.8. Batı ülkelerinde ise bu rakam yüzde 60’ın üzerinde.

Yozgat il genelinde, Toplum Yararına Programı (TYP) kapsamında istihdam edilecek bin kişilik geçici işçi alımı için 10 bin 750 kişi kurada çıkabilmenin heyecanını yaşadı. Fotoğraf: Depo Photos

2008’DEN SONRA İYİLEŞMİŞTİ

Türkiye’deki ekonomik koşulların 2008’deki krizle kötüleşince kadınların iş gücüne katılım oranında bir artış gözlemlediklerini belirten Kubilay, “Toplumda algı değişiyor diye varsayıyorduk. Evini geçindirmek isteyen kadınlar da çalışmak durumundaydı. Ancak bu eğilim geri dönmeye başladı. 2014’te 12 milyon kadın ev işleri ile meşgul iken, bu rakam 10.9 milyona kadar düşmüştü. Şimdi tekrardan 11.5 milyona çıktı. Yani kadınların bir kısmı yeniden ev kadını olmaya başladı” diye konuştu.

ÇOCUK BAKIM MASRAFI

Kadınların yeniden ev hanımlığına yönelmesinin belli sebepleri olduğunu belirten Dr. Murat Kubilay, sözlerini şöyle sürdürdü;

“Kadın ile erkek arasında ücret farkı düşük. Çocuk sahibi kadınlarda iş sahibi olma tercihi düşüyor. En az 2 yıllık üniversite mezunu 721 bin kadın, iş gücünün bile dışında sayılıyor, çalışma isteğinden vazgeçmiş görülüyor. Erkeklerde bu rakam 200 bin civarında. Aradaki fark oldukça ciddi. Türkiye’de iş bulmak zorlaştıkça ve ücretler azaldıkça, tek bir çocuk da olsa annesi tarafından bakılmasının daha hesaplı olacağı düşünülüyor. Bu konuda da yeterli bir ilerleme olmadığı için zorunlu bir tercih oluyor”

İŞVERENLERİN TERCİHİ DEĞİL

İşçi alımında işverenlerin de tercihlerinin önemli olduğunun altını çizen Kubilay, “Kadınların tercih edilmediği meslekler var. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte ‘fiziksel güç’ farkı büyük ölçüde ortadan kalktı. Ancak yine de bazı mesleklerde bu ayrım sürüyor. Kadınlar potansiyel anne olarak görüldükleri için doğum izni bir eksik olarak görülüyor. Yurt dışında bunu engellemek için erkeklere de benzer izinler veriliyor. Ama Türkiye’de böyle bir durum söz konusu değil. Ataerkil toplum anlayışı var. İşçi alımlarında en nihai işe alım karar verici yöneticilerinin erkek olması da kadınlar adına eksi yazıyor. ‘Erkek eve ekmek götürmeli, sorumlu o’ gibi bir bakış açısı var. Özetlersek eğer, kadınların işsizlik oranı daha fazla. Daha az ücret alıyorlar. Daha az iş gücüne katılım isteği içindeler. Büyük bir çoğunluğu iş ümidini yitirmiş durumda” ifadelerini kullandı.

İŞE BAŞVURANLARIN ÇOĞU ERKEK

Yaklaşık 2 yıldır işsiz olan Eda Çavuşoğlu uzun süre iş aradığını, daha sonra iş bulamadığı için bir an önce çocuk sahibi olmak istediğini söyledi. Şu an 6 aylık hamile olan 29 yaşındaki Çavuşoğlu şöyle konuştu:

Kadınlar iş çevresinde sürekli dışlanıyor. Bir iş için 50 kişi başvuruyorsa bunun en az 40’ı erkek oluyor. Haliyle erkeklerin tercih edilme oranları artıyor. Asgari ücretle dahi iş bulamıyoruz. Bulduğumuz işlerde de çeşitli zorluklarla karşılaşıyoruz. Kadınların işe katılımını artırmak için detaylı çalışma yapılmalı.

Eda Çavuşoğlu/Fotoğraf: SÖZCÜ