2200 yıllık tiyatro binlerce yıl sonra yine sanatseverleri ağırlayacak

Geçmişi 2200 yıl öncesine dayanan ve yapılan kazı çalışmalarında bilet sistemi ile giriş yapıldığı ortaya çıkarılan Laodikya Antik Kenti'ndeki ‘Batı (Helenistik) Tiyatro 10 bin kişi alacak şekilde 30 Ağustos'ta perdelerini yeniden açmaya hazırlanıyor.

UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Denizli'nin Pamukkale ilçesi Eskihisar Mahallesi yakınında yer alan Laodikya Antik Kenti’nde başlatılan kazı çalışmaları hummalı bir şekilde devam ediyor. Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, antik kentte yapılan çalışmaları anlattı. Yapılan kazı çalışmalarında gün yüzüne çıkarılan ve 2 bin 200 yıllık geçmişe sahip ‘Batı (Helenistik) Tiyatro'da bugünün tiyatrolarında olduğu gibi biletli oturma düzeni ve şeref locası olduğunu tespit edilmişti.

Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek/İHA

Kazı çalışmaları sonrası ortaya çıkarılan tiyatroda başlatılan ve halen devam eden restorasyon çalışmaları hakkında açıklamalarda bulunan Şimşek şöyle konuştu:

* Çalışma alanlarımızdan biriside batı yani Helenistik Tiyatro. Bu tiyatro kentin batı tarafından gelen imbat dediğimiz Batı esintileri alacak şekilde, ayrıca kentin batı tarafında erken yerleşmelerin olduğu Asopos Tepesi'de yer almaktadır. Batı ve Kuzey Tiyatro da biz Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) ile 2019 yılında bir proje yaptık.

* 24 aylık bu projede ilk etapta tiyatro ya da kavealar dediğimiz seyircilerin oturma basamaklarının bulunduğu yerin tamamen restorasyonunu yaparak, burayı Denizli halkı ile birlikte insanlığın hizmetine sunmak için hummalı bir şekilde çalışmalarımıza devam ediyoruz.

İHA

“GÜNÜMÜZDE 12 BİN KİŞİ ALACAK BİR TİYATRO”

Batı ve Kuzey Tiyatroların oturma kapasitelerini veren Şimşek, amaçlarının Anadolu'nun en büyük stadyumunun olduğu bir antik kente sahip olan Laodikya tiyatrolarından birinin ayağa kaldırılması olduğunu kaydetti. Şimşek açıklamalarını şöyle sürdürdü:

* Bu (batı) tiyatroda özellikle de alt oturma basamakları, alt cavea dediğimiz mermerden yapılmış üst oturma basamakları travertenden yapılmış ve 98,5 metre civarında bir çapı var tiyatronun antik dönemde 8 bin civarında bir oturma kapasitesine sahip ama günümüzde rahat 12 bin kişi alacak bir tiyatro.

* Kuzey Tiyatrosunun 124 metreden daha fazla çapı var daha büyük bir tiyatro tamamen mermerden yapılmış ama biz öncelikle bu kompakt tiyatronun ayağa kaldırılmasını düşündük. Çünkü her şeyden önce Laodikeia'da artık 2 tane tiyatro ve Anadolu'nun en büyük stadyumunun olduğu bir antik kent olduğunu biliyoruz. Bunun için Laodikeia'da ki tiyatrolardan bir tanesinin ayağa kaldırılması ve kullanıma geçilmesini hak etmiş bir antik kent olduğunu düşünüyoruz.

İHA

“EKİP OLARAK ULUSLARARASI RESTORASYON KRİTERLERİNE ÖNEM VERİYORUZ”

Batı Tiyatro'da başlatılan restorasyon çalışmalarının aslına uygun olarak yapılmasına büyük özen gösterdiklerini dile getiren Şimşek, özellikle oturma bloklarının o dönemin renk ve dokusuna göre seçildiğini aktardı.

Şimşek şu sözlere yer verdi:

* Biz alt bölümde tamamen antik kentte eski traverten daha düzgün taşlarla kırılma bölümlerini ekleyerek burada hiçbir yeni malzeme kullanmıyoruz alt oturma basamaklarında, üst oturma basamaklarında çok az bloklar eksik ‘o' blokların analizlerine göre renk ve dokularına göre biz tespit ettik ve şuanda alana geldi traverten bloklar ve onun restorasyonu yapılıyor.

* Yaklaşık olarak tiyatro bittiğinde yüzde 5 ile yüzde 8 gibi bir yeni malzeme kullanılmış olacak. Zaten biz özellikle de ekip olarak uluslararası restorasyon kriterlerine önem veriyoruz. Yani özellikle de yüzde 70 civarında orijinal malzeme olması gerekiyor ve bunun yanında da antik dönemin görünüşünün bozulmaması gerekiyor.

İHA

“1 YIL SONRA BU TİYATROYU TAMAMEN BİTİRMİŞ OLACAĞIZ”

Batı (Helenistik) Tiyatro'yu 2021 yılı Mayıs ayı gibi tamamen kullanıma açmayı planladıklarını ancak bunun öncesinde önümüzdeki ağustos ayında ise asırlar sonra ilk oyunun sergilenmesi için başlatılan restorasyon çalışmasını yetiştirmek için uğraştıklarını kaydeden Şimşek şu ifadelere yer verdi:

* 2020 Ağustos sonu gibi inşallah olursa, 30 Ağustos gibi burada en azından 10 bin kişinin oturabileceği seviyeye gelecek ve ilk gösterinin yapılması gibi bir düşüncemiz söz konusu, inşallah bu da gerçekleşecek. Çünkü tiyatro ülkemizin tanıtımı için çok önemli ve gerçekte bu tiyatroda antik dönemde Milattan Sonra (M.S.) 4. yüzyıldan itibaren tiyatrolar önemini kaybetmişti ve yaklaşık 1600 yıl sonra tiyatro yapılış amacına uygun bir şekilde halk ile ve sanatçılarla buluşacak.

* Gerçekte bizim için Laodikeia Tiyatrosunun yani Helenistik Tiyatro'nun ayağa kaldırılması ve binlerce yıl sonra kullanıma açılması, tekrar sanatla buluşması ve halkla buluşması yönünden çok önem veriyoruz. Bunu da ümit ederim fazla değil yaklaşık olarak 1 yıl gibi kalıyor artık 1 yıl sonra bu tiyatroyu tamamen bitirmiş olacağız. İnşallah hep birlikte buradaki güzel etkinlikleri ve aslına uygun şekilde ayağa kaldırmanın onuru ve gururunu hep birlikte yaşayacağımızı düşünüyorum. İHA