Turizmde çöküş kur krizlerini etkiler

Turizmdeki kaybın yanı sıra 12 ayda yabancıların 13 milyar dolarlık portföyünü boşaltarak Türkiye’den gittiğini vurgulayan FT’de, “Bu çıkışlarla ülke ‘yönetilen dalgalı kur’a geçerek on milyarlarca dolarlık rezervi yaktı ancak işe yaramadı” denildi.

Uluslararası iş çevrelerinin yakından takip ettiği İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times (FT), corona virüsü salgını nedeniyle turizm sektöründeki çöküşün Türkiye'nin finansmanında boşluk yarattığına dikkat çekerek, bunu bir kur krizinin izleyebileceğini öne sürdü. Gazetede “Ankara rezervleri yakarken Erdoğan ekonomiyi hızlı iyileştirme kumarı oynuyor” başlığıyla yayınlanan makalede, şu sözlere yer verildi:

“Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ‘Ekonomimizin bağışıklık sistemini küresel türbülanslara karşı güçlendiriyoruz' dedi ancak turizm sektöründeki çöküş, Türkiye'nin finansmanında bir boşluk bıraktı. Son 12 ayda yabancı yatırımcılar 13 milyar dolarlık tahvil ve hisse senedi satarak Türkiye'den çıktı.

Bu çıkışlar karşısında ülke 20 yıllık serbest dalgalı kur prensibini bırakıp, ‘yönetilen dalgalı kur'a geçerek gayriresmi biçimde doların 6.85 TL olarak hedeflenmesi için on milyarlarca dolarlık rezervi yaktı ancak geçen hafta TL'nin değer kaybını engelleyemedi.”

Geçen yıl gelen 45 milyon turist 34.5 milyar dolarlık döviz bırakmıştı. Bu yılın ilk yarısında Türkiye'ye gelen turist sayısı salgın yüzünden %75 azaldı.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın sık sık Türkiye'nin gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrıştığını söylediğine ancak bazı analistlerin bu stratejinin bir kur krizinin tohumlarını ektiğinden endişe duyduğuna dikkat çekilen makalede, şu değerlendirmelere yer verildi: “Uluslararası Finans Enstitüsü Baş Ekonomisti Robin Brooks bu ayrışmayı doğruluyor ancak olumsuz yönde.

TL'nin değerini düşürmemek için piyasaya döviz pompalanarak ve ucuz kredi teşvikiyle Türkiye'nin cari açık sorununun büyüdüğüne dikkat çeken Brooks, aynı taktiğin TL'nin yüzde 30 değer kaybettiği 2018'de uygulandığını belirtiyor ve uyarıyor: Bu düşüş borçlu reel sektör üzerindeki baskıyı artırdı, enflasyonu yükseltti ve durgunluğa yol açtı. Türkiye corona virüsünden iyileşme çabalarını zorlaştıracak bir başka ‘düzensiz daralma' ile karşı karşıya. Kredi artışı azalmadıkça, riskler artar.”

ŞOKLARA KARŞI SAVUNMASIZ

Société Générale Gelişmekte Olan Ülkeler Direktörü Phoenix Kalen de, ekonomiyi erken açma stratejisinin eğer turizm ve ihracat çabuk toparlanamazsa sürdürülemez olduğuna dikkat çekti. Kalen, Türkiye'nin gelecekte küresel ekonomik şoklara karşı oldukça savunmasız kalacağı konusunda uyarıda bulundu.

‘TÜRKİYE YENİ NESİL BİR FİNANSAL KRİZİN EŞİĞİNDE'

FInancial Times'ın analizinde, Washington merkezli Dış İlişkiler Konseyi'nde kıdemli akademisyen olan Brad Setser, Türkiye'nin yeni nesil bir gelişmekte olan ülkeler finansal krizinin eşiğinde olduğunu savunarak, “Bu gidişle hükümet kurları akışına bırakmak zorunda kalacak” yorumunu yaptı.

Oxford Economics Kıdemli Ekonomisti Maya Senussi de, Merkez Bankası'nın şu anda kamu bankalarından ödünç aldığı rezervleri harcadığını belirterek, “Lübnan'a bakın. Eğer bankalar kendi yükümlülüklerini yerine getirmek için dövizini isterse rezerv azlığı sorununu büyütür” dedi. SÖZCÜ