Türkiye, Avustralya'ya karşı: 2026 zirvesinin ev sahipliğini kim yapacak?

Türkiye ve Avustralya, 2026 BM İklim Zirvesi’ne ev sahipliği yapmak için yarışıyor. Bu zirveye ev sahibi yapan ülke, büyük bir uluslararası prestij elde edecek.

Türkiye ve Avustralya, amansız bir mücadeleye girdi. İki ülke de 2026 yılında gerçekleşecek Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi'nin ev sahipliğini yapmak üzere adaylıklarını koydu. Türkiye de, Avustralya da çekilmeyi reddediyor.

İki ülke de, zirvenin ev sahipliği için 2022 yılından beri adaylıklarını koyuyorlardı. COP29 zirvesinin Bakü'de yapılması, iki ülke arasındaki tartışmaları kızıştırdı.

Avustralya İklim Bakanı Chris Bowen, Türkiye ile bir anlaşmaya varmak amacıyla Cuma günü Türkiye'ye son dakika bir ziyaret gerçekleştirdi ancak Türk yetkililer çekilmeyi reddetti. Türkiye Çevre Bakan Yardımcısı Fatma Varank, ülkesinin adaylık konusunda kararlı olduğunu vurguladı.  

200 ülkeden liderlerin katıldığı zirveye ev sahipliği yapan ülke, hem diplomatik prestij kazanıyor hem de çevre dostu politikalarını küresel bir platformda sergileme fırsatı buluyor. 

İHRACATI, ADAYLIĞINA TERS

Türkiye'nin Akdeniz'deki konumunun, delegelerin seyahatlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını azaltacağını ve Avustralya’ya kıyasla daha küçük bir petrol ve gaz endüstrisine sahip olduğunu vurguladı. Varank, “Türkiye, 2021'de COP26 için adaylığını çekti ancak bir kez daha geri adım atmayacak,” dedi.   

İklim Zirvelerine katılan liderler, fosil yakıt ihracatı yapan ülkelerin Zirve'ye ev sahipliği yapmasını eleştirmişti. Önemli bir yakıt ihracatçısı olan Suudi Arabistan, daha önce zirveye ev sahipliği yaptığı için eleştirilerin odağındaydı.

Avustralya, dünyanın en büyük fosil yakıt ihracatçılarından biri. Avustralya İklim Bakanı Bowen, “Fosil yakıt ihracatçısı olduğumuz gerçeğini inkar etmiyoruz. Ancak yenilenebilir enerji ihracatına geçiş sürecindeyiz,” diyerek ülkesinin adaylığını savundu.

Avustralya, “Pasifik COP” önerisiyle Pasifik ülkelerinin karşılaştığı kıyı erozyonu ve yükselen deniz seviyesi gibi sorunlara dikkat çekmeyi hedefliyor.

Türkiye, enerjisinin yaklaşık yüzde 80’ini fosil yakıtlardan sağlıyor ve 2023’te Avrupa’nın en büyük ikinci kömür bazlı elektrik üreticisi oldu. Buna rağmen Türkiye, iklim politikalarındaki ilerlemelerini öne çıkararak adaylık için güçlü bir pozisyona sahip olduğunu belirtiyor.

BATI ÜLKELERİ ADAYINI SEÇTİ

Almanya, Kanada ve İngiltere gibi ülkeler Avustralya'ya destek verdi. Pasifik liderleri de Avustralya’nın adaylığını, Pasifik bölgesine öncelik verilmesi şartıyla destekliyor.

Fiji İklim Sekreteri Sivendra Michael, “Avustralya’nın adaylığını destekliyoruz. Ancak fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda ulusal düzeyde daha güçlü adımlar atmaları gerektiğini hatırlatıyoruz,” dedi.  

Türkiye, Batı Avrupa ve Diğerleri Devletler Grubu’ndan hangi üyelerin desteğini aldığını açıklamadı. BM'nin bu gruptaki 28 üyesinin ev sahipliği için oybirliği ile karar vermesi gerekiyor. Kararın kesinleşeceği tarih ise halen bilinmiyor.

Sözcü