Türkiye’de hastalığın görülme sıklığının ortalama 100 bin hastada 18 ve tahmin edilen IPF'li hasta sayısı 13 bin 800 civarında. İPF bir kanser türü olmamasına karşın ciddi bir hastalıktır.

5- 11 Ekim Dünya Idiopatik Pulmoner Fibrozis Haftası

50 yaş üzerindeyseniz ve bitkinlik, kilo kaybı, kuru öksürük, nefes darlığı ve fiziksel aktivitelerde sıkıntılarınız varsa en yakın zamanda bir göğüs hastalıkları uzmanına görünün.

Idiopatik Pulmoner Fibrozis (IPF) farkındalığını artırmak ve erken tanının önemini vurgulamak amacıyla 5- 11 Ekim tarihleri dünyada İdiopatik Pulmoner Fibrozis Haftası olarak kutlanıyor.

Idiopatik Pulmoner Fibrozis yani IPF nedir?

IPF nedeni bilinmeyen, ilerleyici ve geri dönüşümsüz bir akciğer hastalığıdır. Akciğerlerde bulunan hava keseciklerinin (alveol) çevresindeki dokular kalınlaşır ve kana oksijen geçişi zorlaşır. Bu durum pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişebilir. Genelde 50 yaş üzerinde görülen ve diğer birçok solunum hastalıklarıyla benzer belirtileri gösteren IPF, bitkinlik, kilo kaybı, kuru öksürük, nefes darlığı, fiziksel aktivitelerde kısıtlılık gibi belirtilerle ortaya çıkıyor.

İdiopatik pulmoner fibrozis günümüzde oldukça önemli bir hastalık olarak karşımıza çıkmakta. Türkiye’de hastalığın görülme sıklığının ortalama 100 bin hastada 18 ve tahmin edilen IPF'li hasta sayısının 13 bin 800 civarında olduğu biliniyor. Sayılara da baktığımızda Idiopatik Pulmoner Fibrozis (IPF) farkındalığı hem dünya hem de Türkiye için oldukça önemli. Bu sebeple hastalığın farkındalığını artırmak ve erken tanının önemini vurgulamak amacıyla 5- 11 Ekim Dünya İdiopatik Pulmoner Fibrozis Haftası olarak kutlanıyor.

Idiopatik Pulmoner Fibrozis (IPF) Türkiye ve diğer ülkelerde birçok göğüs hastalıklarıyla benzer belirtileri gösterdiği için tanı konması oldukça güç bir hastalık. Erkeklerde daha sık ortaya çıkan bu hastalık genellikle 50 yaşının üzerindeki kişilerde görülmektedir. Bazen 80’li yaşların sonlarına kadar tanı konulan olgular da görülmektedir. Aynı zamanda hekim ve hastalar arasında IPF bilincinin düşük olması tanı konmasını zorlaştırarak tedavi sürecini uzatıyor. Her hastalıkta olduğu gibi Idiopatik Pulmoner Fibrozis (IPF)’te de bu hafta ile hastalığın farkındalığını artırmak ve erken teşhisin öneminin bir kez daha vurgulanması amaçlanıyor.

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyelerinden Prof Dr. Nesrin Moğulkoç Idiopatik Pulmoner Fibrozis (IPF)’te en sık görülen şikayetin nefes darlığı olduğuna dikkat çekti. Çoğu hastanın bu durumu nefessiz kalma olarak tanımladığını ifade eden Moğulkoç, özellikle yaşlı hastaların nefes alma güçlüklerini önemsemediklerini ve yaşlanmaya bağladıklarını anlattı.

İPF hastalarının yaklaşık yüzde 50’sinde, kandaki oksijen düşüklüğü yüzünden el parmak uçlarında ‘çomaklaşma’ görülebileceğini belirten Prof.Dr. Nesrin Moğulkoç, diğer sık görülen belirtiler arasında kronik, kuru, kesik kesik öksürük; bitkinlik ve güçsüzlük; göğüs bölgesinde rahatsızlık hissi; iştah kaybı; nedeni açıklanamayan kilo kaybının sayılabileceğini kaydetti.

Kanser kadar ciddi bir hastalık

Prof.Dr. Nesrin Moğulkoç “İPF bir kanser olmamasına karşın ciddi bir hastalıktır. Eğer bir kanser sayılsaydı, kansere bağlı ölümler arasında ilk on arasında yerini alırdı. Erken tanı ve tedavinin hastalığın seyri üzerine olumlu etkileri olduğuna ilişkin bilgilerimiz artıyor. Burada dikkat çekilecek diğer bir nokta da iyi beslenmedir. Sağlıklı bir diyet, meyve ve sebze çeşitleri ve tam buğday içerir. Ayrıca yağsız et, kümes hayvanları, balık, baklagiller ve yağsız veya az yağlı süt ürünleri de yer alır. Sağlıklı bir diyette doymuş yağlar, trans yağlar, kolestrol, sodyum (tuz) ve ilave şeker düşük düzeydedir. Küçük miktarlarda daha sık öğünler yemek, nefes almayı zorlaştırabilen mide doluluğunu engelleyebilir. Yeterli kalori içeren gıdalardan zengin bir diyet, sağlıklı yaşam için temel bir gereksinimdir” açıklamasında bulundu. Ayrıca hastalığın ilerlemesi durumunda akciğerdeki hasarın daha da şiddetlendiğini belirten Moğulkoç, hatta duş almak, giyinmek gibi günlük hayattaki küçük hareketlerde bile nefes darlığı yaşanabileceğine dikkat çekti.

Sigara ve yaptığınız meslek IPF hastalığında önemli

Yapılan bazı araştırmalarda risk faktörleri arasında genetik öncelikli olmak üzere sigara kullanımı, meslek türü (madencilik, tekstil ve inşaat alanında çalışmak), kanser tedavisinde alınan radyasyon uygulaması gibi etkenlerin IPF hastalığı ile bağlantılı olduğu sonucu çıkarılmıştır.

IPF, halen tedavisi bilinmeyen bir hastalıktır.1990 ve 2000’li yıllarda bu hasta grubunda özel ilaç kombinasyonları uygulanmış ancak yapılan araştırmalarla etkili olmadığı gösterilmiştir.