Hafızayı güçlendiren 12 beyin egzersizi

Çağın hastalığı demansa (bunama) karşı beynimizi her fırsatta çalıştırmamız gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Derya Uludüz hafızaya iyi gelen egzersiz önerilerinde bulundu.

Bilimsel araştırmalara göre beynimizi şaşırtmak, ona yeni deneyimler kazandırmak hafızamızı güçlendiriyor. Bunun için de yaşam alışkanlıklarımızda bazı değişiklikler yapmamız gerektiğini belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, beyni güçlendirip, zihni keskinleştirmek için kolay uygulanabilir egzersizleri şöyle sıraladı:

Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz

GÜN İÇİNDE BUNLARI YAPIN

■ Farklı bir şe­kilde kitap oku­yun. Örneğin çocuğunuzla, eşinizle veya bir arkadaşı­nızla birlikte yüksek sesle okuma yapın.

■ Rutinlerinizi değiştirin. Rutinler ne kadar fazla olursa beynimiz gün içinde o kadar az çalışır. İş yerinize farklı yollardan gidin. Diş­lerinizi sık kullanma­dığınız elinizle fır­çalayın. Sofrada hep aynı yerde oturmayın, terinizi za­man zaman değiştirin.

■ Değiştirip, keşfet­me oyunu oynayın (Cebinize farklı bo­yutlarda birkaç para atın ve ellerinizle hangi paranın ne kadar olduğunu anlamaya çalışın) Gözlerinizi kapa­tarak duş alın ya da gözlerinizi kapatarak düz bir çizgide yürümeye gayret gösterin.

■ İzlediğiniz filmlerden, dizilerden ya da okuduğunuz kitaplardan özlü sözler ezber­lemeye ve bunları konuşmala­rınızda kullanmaya çalışın.

■ Özellikle masa başında çalışıyorsanız güzel bir tablo veya harika bir masa üstü manzarası­nı karşınıza alın. Sonra kendinizi o resmin içinde hayal edin.

■ İlkokuldaki ilk gününüzü veya geçmişte yaşanmış önemli bir hatıranızı aklınıza getirin. O günü tüm detaylarıyla yeniden yaşamaya çalışın. Çocukluğunu­zun ya da gençlik yıllarınızın geç­tiği yerleri ziyaret edin.

■ Telefon rehberi­nizi açın ve ora­daki kişilerin isimlerini tek tek hatırla­maya çalı­şın.

■ Hafta sonlarını ve senelik izninizi ay­rıntılı planlayın. Ne kadar detay­lı planlarsanız beyniniz o ka­dar iyi çalışır.

■ Beyninizi boşta bırakmayın. Örneğin merdiven çıkarken basamakları sayın, bir muayenehanede sıranızı beklerken tavandaki süslerin detaylarını ya da duvardaki tabloları inceleyin, deniz kıyısında çakıl taşları toplayıp renklerine ve boylarına göre sıralayın.

■ Özellikle koşmak beyin büyüme hormonlarını BDNF'yi diğer aerobik egzersizlerden çok daha fazla artırır. Doğrudan beyne yönelik bir egzersiz arıyorsanız, 30 saniye kadar var gücünüzle koşun sonra dinlenin. Bu döngünün miktarını zamanla artırın. BDNF artışının, hafızayı iyileştirdiği, yeni sinir hücreleri oluşumunu tetiklediği birçok bilimsel araştırmayla kanıtlandı.

■ Farklı renklere başka renk isimleri yazın. Örneğin kırmızı­nın üzerine sarı yazın. Ardından gerçek rengi söylemeye çalışın.

■ Çağrıştırma testini de deneyin. Sayılardan ya da kelimelerden oluşan bir lis­te hazırlayın. Bunları önce ezberleyin ya da 2-3 saat sonra hatırlamaya çalışın. İşe kısa bir listeyle başlayıp zamanla artırın.

BUNAMA RİSKİNİ AZALTMA YOLLARI

■ Kitap okumak, bulmaca çöz­mek, sudoku, satranç, puzzle, keli­me oyunu gibi zihni aktif tutacak faaliyetler gerçekleştirmek.

■ Hayata pozitif bakmak ve şükretmek.

■ Sosyalleşmek ve depres­yondan uzak durmak.

■Sigara ve alkolden uzak durmak.

■ Düzenli egzersiz yapmak.

■ Kilo vermek ve sağlıklı bes­lenmek (İngiltere'de yapılan bir araştırma, Akdeniz diyeti olarak da bilinen sebze, meyve, tahıl ağır­lıklı beslenme tarzının demans riskini ciddi oranda azalttığını ortaya çıkardı.)

■ Düzenli ve iyi uyumak.

■ Koruyucu kullanmadan 10.00-15.00 saatleri arasında günde 20 dakika güneşlen­mek.

■ Gerekirse doktor önerisiyle vitamin ve mineral takviyeleri almak (B, C, D, E vitaminleri, kalsi­yum, demir mineralleri gibi.)

■ Diğer sağlık sorunlarının tedavisi (hipertansiyon, diyabet, obezite, depresyon gibi.)

■ Yüksek oranda bakır içeren sulardan kaçınmak (Araştır­malar içme sularındaki bakır oranının onda birinin dahi Alzheimer öncesi protein amiloid beta birikimine neden oldu­ğunu göstermektedir.)

■ Beyne zarar veren zirai ilaçlardan uzak durmak (böcek ilaçları, zirai atıklara maruz kalan besinler gibi.)

■ Ağız ve diş sağlığı konusunda hassas olmak (Diş eti hastalıkları­na neden olan bakterilerin beyne ulaşması ve iltihap nedeniyle beyne zarar vermesi mümkün.)

■ Yeni bir dil öğrenmek.

Sözcü