'Erdoğan ve AKP darbe fırsatçılığı yapıyor'

Darbe girişimi karşısında iktidarla birlikte açık cephe alan muhalefet partilerinde, 15 Temmuz gecesinden itibaren sokakta karşı karşıya kalınan görüntüler kaygı yarattı. CHP ve HDP yetkililerin değerlendirmelerinde Erdoğan-AKP’nin “darbe fırsatçılığı” yaptığı, sokaktaki tepkilerin faşizan bir anlayışla şekillendirilmeye çalışıldığı fikri öne çıkıyor.

“Kimse darbeden diktayı güçlendirecek bir fırsat çıkarmaya çalışmasın” diyen CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, sokaktaki IŞİD’vari görüntüler sergileyen paramiliter güçlerin toplumsal barış için tehdit yarattığına dikkati çekti. HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken de “Önce Saray darbesi ve üstüne gelen karargah darbesi. Erdoğan ve AKP bunu demokrasiye geçiş için bir milat olarak değerlendirmezse ülke çok daha vahim gelişmelerle karşı karşıya gelme tehlikesi altında olacak” dedi.

Özgür Özel ve İdris Baluken, BirGün’e Erdoğan ve AKP’nin bu süreçteki tavrı nedeniyle yaşanan kaygıları şöyle dile getirdiler:

Özgür Özel (CHP Grup Başkanvekili)
Darbeden diktayı güçlendirecek fırsat çıkarılmasın
Biz seçime gireriz, çıkarız, kazanırız, yeniliriz ama bir tek darbecilere yenilmedik. Darbeden büyük zarar gören bir parti olarak en başından beri AKP’nin değil parlamenter sistemin arkasında durduk. O gece Meclis’te sığınakta bir ortak bildiri hazırlandı. AKP ile CHP, MHP ile HDP aynı metinde uzlaştı. Darbeyle demokrasiyi, özgürlük alanını genişleterek mücadele edilir. Bugün geldiğimiz noktada AKP’nin darbeyi fırsata çevirme yaklaşımıyla ilgili endişeler var. Kimse darbeden diktayı güçlendirecek bir fırsat çıkarmaya çalışmamalı.

Darbeciler nasıl bu kadar ilerleyebildi?
Hukukun içinde kalmadan darbeyle hesaplaşılamaz. Onun adı karşı darbe olur. Darbeci ile siyasetçi arasında fark var. Biri hukuk içinde öbürü hukuk sınırları dışında davranır. Demokrasi alanını genişletmeden, temel hak ve özgürlükleri genişletmeden ve ülkede kişilerin kendilerini her yönüyle, düşüncesiyle, inancıyla, giyim kuşamıyla yaşam biçimiyle güvencede olduğunu hissettirmeden darbeyle mücadele edilemez. Uçağın burnunu Meclis’e çevirip, füzeyi ateşleyecek hissiyattaki bir darbeciyi o noktaya getiren sistemi sorgulamak lazım.

Sokakta paramiliter güçler var
Bugün sokak çağrısı yapanların dün özgürlük, çevre ve doğa hakkını savunmak için sokağa çıkanlara neler söylediklerini hatırlamak lazım. Demokratik tepki sınırları içinde elbette sokağa çıkmak bir hak ama ülkenin cumhuriyetin kazanımlarına karşı bir karşıdevrim kalkışması görüntüleri içinde tekbirlerle, elde nereden temin edildiği bilinmeyen ateşli ateşsiz silahlarla, emir komuta zinciri içinde ne yaptığını bilmeden yola çıkmış olan Mehmetçiğe işkence etmek demokratik tepki olarak değerlendirilemez. Sokak homojen değil. Sokakta bir darbeye direnmenin onurunu paylaşmak isteyen farklı siyasi görüşten insanlar olabileceği gibi birileri tarafından bakılmış beslenmiş paramiliter güçler var. Özellikle bireysel silahlanma önündeki bazı engellerin kaldırılacağı ve kolaylaştırılacağı ifadeleri bu paramiliter güçlerin herkesin can güvenliği ve toplumsal barış için ne kadar büyük bir tehdit olabileceğini gösteren, IŞİD’vari görüntüler var.

Sokakta kendilerine “cihatçı” diyen bir kitle var
Sokak çağrısını ilk saatlerdeki demokrasiye sahip çıkma, darbeyi önlemeden öte bir IŞİD militanı görüntüsünde, kendilerine “cihatçı” diyen, toplumsal barış bir yana kadınlar, toplumun belli mezhepleri, hatta Türkiye Cumhuriyeti’nin temel değerleri için nefret besleyen bir kitle var. Artık bu görüntüler ve buna tahammül göstermek o kitleyi daha cesaretlendiriyor. Erdoğan ve AKP kadrolarının sokak çağrılarını bu çerçevede yeniden değerlendirmesi gerekiyor.

İdris Baluken (HDP Grup Başkanvekili)
Ders çıkarmadıkları anlaşılıyor
Başarısız darbe girişiminin ardından yaşananlar Erdoğan ve AKP’nin doğru dersler çıkarmadığını ortaya koyuyor. Darbe girişiminin ardından otoriter, baskıcı antidemokratik bir sistem çıkarmayı hedefliyorlar. Bu, yapılabilecek en büyük yanlış olur. Aslında bu darbe girişiminden önce de Türkiye de bir darbe süreci zaten işliyordu. 7 Haziran’dan sonra halk iradesine yönelmiş darbe süreci vardı.
Önce Saray darbesi ve üstüne gelen karargah darbesi. Erdoğan ve AKP bunu demokrasiye geçiş için bir milat olarak değerlendirmezse ülke çok daha vahim gelişmelerle karşı karşıya gelme tehlikesi altında olacak.

Cadı avı başlatıldı
Darbe girişiminden sonra başlatılan idam tartışmaları, sivil unsurları silahlandırma arayışları, Alevi, Kürt ve muhalif kesimlere, mahallelere yönelik linç girişimleri ve sanki önceden hazırlanmış gibi elde bulunan listeler üzerinden başlatılan cadı avı, darbecilerin yargılanmasıyla ilgili sağlıklı yürüyecek bir hukuki süreç konusunda soru işaretleri oluşturuyor. Basın yayın kuruluşları üzerinde sansür uygulamaları devreye konuldu.

Erdoğan ve AKP fırsatçılık yapıyor
Bütün bu yaklaşımlar Erdoğan ve AKP’nin bir fırsatçılık anlayışıyla hareket ettiğini, ortaya çıkan kaotik durumu başkanlık sisteminin temellerini inşa etmek üzere pragmatik bir politikaya çevirmeye çalıştığını işaret ediyor. Umarız ki böyle olmaz, bu yaklaşımdan vazgeçilir. Hükümetin bugünden tezi yok bir an önce muhalefet partileriyle iletişime geçmesi, demokrasi, barış, özgürlükler, insan hakları ve hukuk devleti üzerinden temel bir takım politikalar belirleyerek o hat üzerinde ilerlemesi gerekir.

Sokaktaki faşizan arayışlar tehlikeli
Sokağın tamamen antidemokratik, faşizan bir takım arayışlar üzerine şekillendirilmeye çalışılmasını tehlikeli buluyoruz. Erdoğan ve AKP’nin bu tavrı değiştirmesi gerekiyor. Ülkenin ihtiyacı olan en temel şey demokrasidir. İktidar bu yanlış politikalarda ısrarcı olursa demokrasi güçlerinin sürece müdahil olması gerektiğini düşünüyoruz. Ülkenin temel demokratik değerleri Erdoğan, AKP ve onun sivil paramiliter güçlerine terk edilmeyecek kadar önemlidir.

Bölgedeki abluka darbeye zemin hazırladı. Şu anda Kürt kentlerinde hala ablukalar devam ediyor. Bu yaklaşım derhal terk edilmelidir. Kürt kentlerinde inisiyatifin askeri idare terk edilmiş olması darbe sürecinin zeminini hazırlamıştır. Sayın Öcalan üzerindeki tecritin bir an önce kaldırılması gerekiyor. Öcalan’la aile, avukat ve siyasi heyet düzeyinde bir temas sağlanmalıdır.

BirGün