Muhalefetin gündemi: Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle birlikte yaşanan sorunların “güçlendirilmiş parlamenter sistem” ile aşılabileceğini vurgulayan muhalefet, kendi önerilerini hazırlıyor. CHP ve İYİ Parti çalışmalarında sona gelirken Gelecek Partisi ise çalışmalarını somutlaştırdı.

Birgün'den Hüseyin Şimşek'in haberine göre, AKP’nin 2017 yılında hayata geçirdiği Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, erken seçim tartışmaları ile birlikte muhalefet partilerinin en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Cumhur İttifakı içerisinde bulunmayan partiler, parlamenter sistemin güçlendirilerek yeniden kurumsallaştırılmasını ve TBMM’ye yetkilerinin geri verilmesini istiyor.

Muhalefet partilerinin hazırladığı öneriler arasında seçim barajının düşürülmesi, Cumhurbaşkanı’nın ‘bağımsız olması’ ve TBMM’nin denetim yetkisinin artırılması yer alıyor.

CHP’nin hukuk birimi tarafından yürütülen çalışmalar henüz tamamlanmadı. İYİ Parti ise önerilerini gelecek hafta kamuoyuna duyurmaya hazırlanıyor.

CUMHURBAŞKANI’NI MECLİS SEÇSİN

Edinilen bilgiye göre, İYİ Parti’nin Meral Akşener tarafından açıklanacak öneri metninde seçim barajının istişare ile düşürülmesi yer alıyor. Barajın en az üç puan düşürülmesini isteyen parti yönetimi, TBMM’nin yeni yetkilere kavuşturulmasını da istiyor. Özellikle Cumhurbaşkanı’nın TBMM’de seçilmesi görüşünün de çalışmalarda ağırlık kazandığı ancak “Halk iradesi yok sayılıyor” karşı propagandasından kaygı duyulduğu öğrenildi.

İYİ Parti’nin önerileri arasında kendileri açısından ‘sembolik’ bir hükmün yer aldığı da kaydedildi. Yeni sistemin eski parlamenter sistem ile bire bir aynı olmamasına büyük önem veren parti yönetiminin, sistemin adının ise ‘İyileştirilmiş Parlamenter Sistem’ olmasını istediği bildirildi. İYİ Parti ayrıca Cumhurbaşkanı’nın atama yetkisi başta olmak üzere birçok icraatının TBMM tarafından ‘tam denetim’ altına alınmasını istiyor.

HEDEF SEÇİM BARAJI

Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun genel başkanlığını yaptığı Gelecek Partisi ise çalışmalarını tamamladı. Seçim barajını kaldırmayı vadeden Gelecek Partisi’nin parlamenter sisteme dönük önerileri şöyle:

“Tek kişilik yönetim esasına dayanan sistem yerine, Meclis’in seçeceği sembolik bir cumhurbaşkanıyla bakanlar kurulundan oluşan güçlendirilmiş parlamenter hükümet sistemini hedefliyoruz. Tüm hükümet politikalarının bakanlar kurulunda tartışma ve uzlaşma yoluyla, ortak aklın eseri olarak şekillenmesi gerektiğini savunuyoruz.

Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişle beraber, bakanlar kuruluna, Anayasayla öngörülen sınırlar çerçevesinde kanun hükmünde kararname yetkisinin tanınabileceğini, ancak bu yetkinin, AYM’nin hukukilik denetimine tabii kılınması gerektiğini düşünüyoruz. Yüzde 10 ülke barajını ilga etmeyi taahhüt ediyoruz. Meclis’te torba kanun yapma dönemine son vereceğiz. Meclis komisyonlarını yeniden yapılandırarak güçlendireceğiz. Ayrıca karar vericilerin hesap verilebilirliğini artıracağız.”

DSP’DE HEDEF ‘REFORM’

Sorunların yeni bir Anayasa yapılarak çözülmesinden yana olan DSP ise mevcut sistemin devamından yana. DSP’nin muhalefet partileri ile paylaştığı önerileri şu şekilde: “Her alanda vatandaşlarına daha fazla özgürlük, ekonomik güç, güven verecek, üniter yapıyı güçlendirecek, yerel yönetimleri güvence altına alacak yeni bir Anayasa’ya ihtiyaç vardır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin aksayan yönleri giderilmelidir. Yürütmenin yasama üzerindeki vesayeti kaldırılmalıdır.”