Çölde 3 bin 500 yıllık kale bulundu

Mısır’ın kuzeyindeki Sina Çölü’nde, antik bir askerî yolun yakınlarında 3 bin 500 yıllık bir kale keşfedildi. Kalıntılar arasında yer alan fırınlar ve hâlâ bozulmamış fosilleşmiş bir hamur parçası, antik Mısır ordusunun günlük yaşamına dair çarpıcı izler sunuyor.

Keşif, Akdeniz kıyılarına yakın Tell el-Kharouba adlı arkeolojik alanda yapıldı. Kale, M.Ö. 1504–1492 yılları arasında hüküm süren Firavun I. Thutmose dönemine tarihleniyor. Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı’na göre, Thutmose’nin Suriye’ye kadar uzanan fetihleri, bu kalenin stratejik konumunu da açıklıyor.

Kale, “Horus Yolu” (Via Maris) olarak bilinen antik askerî yol üzerinde yer alıyor. Bu yol, Nil Deltası’nı Sina üzerinden doğu Akdeniz’e bağlayan kritik bir hattı temsil ediyor. Bu hatta daha önce de başka kalelerin keşfedildiği biliniyor.

Kalede dikkat çeken özelliklerden biri, kuzeyden güneye uzanan zikzak biçimli bir iç duvar. Bu duvar, batı bölümdeki yerleşim alanını ayırıyor ve yapının rüzgar ve kum erozyonuna karşı daha dayanıklı olmasını sağlıyor. Kazı başkanı Hesham Hussein, bu tasarımın yapısal istikrar açısından bilinçli bir tercih olduğunu belirtiyor.

Kalenin bazı dış bölümlerinde küçük fırınlar bulundu. Bu fırınların, askerlerin günlük ihtiyaçları için kullanıldığı düşünülüyor. Bunlardan birinin yanında bulunan taşlaşmış hamur parçası ise, binlerce yıl önce pişirilemeden kalmış bir yemeğe ait olabilir.

Kalede şimdiye dek 11 savunma kulesi tespit edildi. Bazılarının temellerinde inşaat sırasında yerleştirilen seramik kaplar bulunuyor. Bu kapların üzerine Firavun Thutmose I’in adı damgalanmış. Eski Mısır’da, yapıların altına yerleştirilen bu tür eşyalar genellikle ritüel sunular olarak kullanılıyordu.

Kalenin yaklaşık 0.8 hektar büyüklüğünde olduğu tahmin ediliyor ve bu ölçekte bir garnizonda yaklaşık 400 ila 700 asker görev yapmış olabilir. Ortalama sayı ise 500 asker olarak öngörülüyor.

Kalenin içinde yer alan konut alanlarında Ege Adaları’ndan gelen volkanik taşlar da bulundu. Bu taşların yapı malzemesi olarak kullanıldığı düşünülüyor ve araştırmacılar bölgede bu kaleye deniz yoluyla destek sağlayan bir liman olup olmadığını araştırıyor.

Bu önemli keşif, sadece askeri mimari açısından değil, aynı zamanda Yeni Krallık Dönemi'nde Mısır’ın doğu sınırlarını nasıl koruduğunu anlamak açısından da büyük önem taşıyor. Arkeolog James Hoffmeier, bu kalenin ve Tell el-Borg’daki benzer yapıların, Mısır’ın Kenan bölgesine kadar olan hakimiyetini dört yüzyıl boyunca sürdürmesini sağladığını vurguluyor.

Sözcü