Tapudan notere, kiradan araçlara birçok sistem değişiyor

Vergi oranlarında düzenleme, KDV'de istisnalarının daraltılması, gayrimenkul ve tapu işlemlerinde vergi değişiklikleri, kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve kamu gelirlerinin artırılması ile bütçe dengesinde düzenlemeleri içeren 36 maddelik kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.

Plan ve Bütçe Komisyonu, AKP Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Komisyonda bugün, AKP’nin geçtiğimiz Cuma günü TBMM’ye sunduğu "Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" görüşüldü.

36 maddeden oluşan kanun teklifi, kayıt dışılıkla mücadele, vergi adaletinin sağlanması ve vergi dışı alanların kapsama alınmasını öngörüyor. 

KİRA GELİRLERİ

Düzenlemeyle, bir takvim yılı içinde elde edilen mesken kira gelirlerine yönelik genel istisna kaldırılacak. Bu istisna yalnızca kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar için yeniden düzenlenecek.

VERGİ YÜKÜ EŞİTLENECEK

Düzenlemede, krediyle alınan konutlarda kiraya verilen gayrimenkuller için ödenen faizlerin gider olarak indirilmesine ilişkin vergi avantajındaki farklılık azaltılacak. Kredili ve kredisiz alımlar arasında vergi yükünün eşitlenmesi amaçlanıyor. 

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle, dördüncü geçici vergi döneminin yeniden sisteme dahil edilmesiyle, geçici vergi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin kazançlarının 3,6,9 ve 12 aylık dönemlerde tespit edilmesi ve yılın son çeyreğine ait geçici vergi beyannamesinin alınması düzenlenecek. 

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak bir diğer değişiklikle, portföyünün sürekli en az yüzde 51’i Borsa İstanbul hisse senetlerinden oluşan fonların bir yıllık elde tutma istisnası ile ilgili istisnanın; portföyünün en az yüzde 51’i BIST hisse senetlerinden oluşan ve özellikleri belirtilen bazı serbest fonlarda uygulanmaması düzenlenecek. Düzenlemeyle, TEFAS’ta işlem görmeyen, sadece nitelikli yatırımcılara satılan ve portföy sınırlaması olmayan bazı fonların istisna kullanımı engellenecek. 

TAPUDA BEYAN EDİLEN ALIM-SATIM BEDELİNİN DENETİMİ VE CEZANIN ARTIRILMASI

Düzenlemede, büyükşehirlerde il özel idareleri yerine kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının adına kayıtlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmesi sağlanacak. 

Harçlar Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, gayrimenkul alım-satımlarında beyan edilen bedel emlak vergisi değerinden az olmamak üzere tapu harcı hesaplanıyor, gerçeği yansıtmayan beyanlarda aradaki fark için uygulanacak vergi zıyaı cezası mevcut yüzde 25’ten bir kat arttırılacak.

SIFIR VE İKİNCİ EL ARAÇ İŞLEMLERİNDE NİSPİ NOTER HARCI ALINACAK

Teklifte yer alan düzenlemeyle, noterlerde yapılan sıfır araçların ilk tescili ve ikinci el araç satış/devri işlemlerinden, satış bedeli üzerinden ve asgari maktu harçtan az olmamak üzere nispi noter harcı alınacak. 

YENİ YILLIK HARÇLAR ALINACAK

Düzenlemede,  ayakta teşhis-tedavi yapan özel sağlık kuruluşları, ağız-diş klinikleri, veteriner muayenehaneleri, hayvan hastaneleri, kıymetli maden faaliyet izin belgeleri, ikinci el motorlu taşıt ve taşınmaz ticareti yetki belgeleri ile ticari havacılık ruhsatları gibi belgeler için yıllık harç getirilerek, bazı ruhsat harçları yıllıklaştırılacak. (MADDE 10)

VAKIF YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA ÜCRET BELİRLEME

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, vakıf üniversitelerindeki öğrenci ücretlerinin belirlenmesinde, mütevelli heyetin yetkisi korunuyor ancak ücretlerin güncellenmesine ilişkin esaslar cari yıl haziran ayı yıllık üretici fiyat endeksi artışı ile cari yıl haziran ayı yıllık tüketici fiyat endeksi artışı ortalaması da dikkate alınarak YÖK esaslarına göre belirlenecek. 

Düzenlemeyle noter tescilli ikinci el araç satış/devri işlemlerinde mevcut harç istisnası kaldırılacak. Düzenlemede, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının mülkiyetindeki taşınmazların satışının KDV’den istisna edilmesi amaçlanıyor.

UEFA ORGANİZASYONLARI İÇİN KDV İSTİSNALARI GETİRİLİYOR

Düzenlemeyle, 2026 Avrupa Ligi Finali, 2027 Konferans Ligi Finali ve 2032 Avrupa Şampiyonası kapsamında UEFA ve yurt dışından gelecek katılımcılara ilişkin teslim ve hizmetler KDV, gelir ve kurumlar vergisinden geçici istisna edilecek. İstisna kapsamındaki yüklenilen KDV’nin indirim, iadesine imkan sağlanacak. 

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) devlet katkısı oranının mali hedefler doğrultusunda belirlenmesine yönelik 'Cumhurbaşkanı'na bu oranı yüzde ellisine kadar arttırmaya ve sıfıra kadar indirmeye' yetki verilecek. 

HAZİNE NET BORÇ KULLANIM TUTARI ARTIRILACAK

Kamu Finansmam ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, 2023 Kahramanmaraş merkezli deprem harcamaları ve 2025 gelir yönlü bütçe gelişmeleri nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacı ile Hazine nakit rezervinin belli bir seviyede tutulabilmesi amacıyla bütçe kanunu ile belirlenen net borç kullanım tutarı artırılacak. 

Düzenlemeyle, borçlanma tutarlarının artırılması, kendi nam ve hesabına çalışanların primlerini süresinde ödemeyip sonradan toplu ödeyerek canlandırmaları durumunda, durdurulan sürelerin ihya prim oranının daha yüksek tutulması, 5434 sayılı Kanun kapsamındakiler de dahil borçlanma prim oranları yüzde 45’e çıkarılacak. 

5510 sayılı Kanun’un 81. maddesi kapsamındaki uzun vadeli sigorta kolları prim oranlarında artış yapılacak. Ayrıca düzenlemeyle, genç girişimcilere verilen bir yıllık prim desteği de kaldırılacak. 

Düzenlemeyle, Prime esas kazanç üst sınırı asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılacak.

SGK’dan gelir veya aylık alanlardan, kendi veya hak sahibinin sigortalılığı nedeniyle prim ve gecikme cezaları olanların bu borçlarının, bağlanan gelir/aylıklardan yüzde 25’i geçmeyecek şekilde kesilerek tahsil edilmesine imkan tanınacak.  

Düzenlemede, götürü bedel sözleşmeleri kapsamında 2025 sözleşme tutarından aşağıda kalan tahakkuk tutarları için üniversite hastanelerinin 2026’daki alacaklarından mahsup edilmesi yerine, terkin edilen bu tutarların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. 

Kurumlar Vergisi Kanunu geçici 2'inci maddesindeki dernek ve vakıflarca elde edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş kira, menkul kıymet, faiz gelirleri ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı uygulama birimlerindeki döner sermaye gelirleri nedeniyle iktisadi işletme sayılmama düzenlemesinin uygulama süresi 31 Aralık 2035 tarhine kadar uzatılacak. 

Kentsel Dönüşüm Başkanlığına malvarlığını ve taşınmazlarını teminat göstererek sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait bankalardan iç borçlanma yapabilecek. 

sözcü