'Türk sınırında NATO gücü isteniyor'

IŞİD’in petrol gelirlerine karşı Türk sınırında NATO gücü istendiği öne sürüldü.ABD Hazine Bakanlığı’nda terör ve mali istihbarattan sorumlu Müsteşar Yardımcısı David Cohen’in geçtiğimiz günlerde IŞİD’e en fazla para kazandıran kaynağın petrol kaçakçılığı olduğunu ve bu petrolün alıcılarının bazılarının Türkiye’de olduğunu söylemesinin ardından ABD’deki düşünce kuruluşlarından Demokrasileri Savunma Vakfı Türkiye uzmanlarından ve Hazine Bakanlığı’nda terör ve finans kaynakları alanında çalışmış Jonathan Schanzer, IŞİD’in mali kaynaklarının Türkiye’nin sınır güvenliğine “bağlı” olduğunu düşünüyor.

Amerika’nın Sesi’ne (VOA) konuşan Jonathan Schanzer, IŞİD’in petrol kazancına ilişkin tahminlerin bazen petrol fiyatlarına, bazen de kaçakçıların kullandıkları yola ve aracılara yaptıkları dağıtım hızına göre günde bir ile iki milyon dolar arasında değiştiğine işaret ederek, “Son birkaç ayda elde ettiğimiz bilgiler petrol satışlarının IŞİD için büyük bir finans kaynağı olduğunu gösteriyor” dedi.

“EN KOLAY YOL TÜRKİYE SINIRINI KAPATMAK”

Bölgede uzun bir süre var olan yaşadışı petrol piyasasının ortadan kaldırılması için en etkili önlemin ne olduğu sorulması üzerine Schanzer, “Bu işin en kolay yolu Türkiye sınırını kapatmak. Giriş çıkışların nispeten kolay olduğu, 900 kilometrelik bir sınırdan bahsediyoruz. Küçük çaplı kaçakçılık yapıldığını biliyoruz ama asıl sorun bu değil. Sınırın zayıf olduğu belli bölgeler var ve IŞİD’e çalışan aracılar da bu bölgelerden faydalanıyor” şeklinde konuştu. Schanzer şöyle devam etti:

“Bence bu sorunun yanıtı gayet basit; sınıra tel örgü çekilmeli ve Türk ordusu, NATO ordusu ya da ikisinin birleşiminden oluşacak bir güvenlik gücü tarafından gözetim altında olmalı. Bu yapıldığı takdirde, sınırdaki illegal faaliyetler kısa sürede ortadan kaldırabilir.”

Jonathan Schanzer, ABD Temsilciler Meclisi Üyesi ve Dışişleri Komitesinde yer alan Gerry Connelly’nin Türkiye’nin petrol karaborsası oluşmasına “göz yumduğu” ve bunun da “dolaylı olarak IŞİD’a mali destek sağladığı” görüşüne dikkat çekilerek “ Kongre’deki genel kanı bu mu?” sorulması üzerine şu yanıtı verdi:

TÜRK HÜKÜMETİ, SINIRLARINI “BARİZ ŞEKİLDE AÇIK BIRAKTI”

“Kongre adına bir şey diyemem ama şunu belirtebilirim; Türk hükümetinin sınırlarını bariz bir şekilde açık bıraktığını gördük. Bunun sadece petrol kaçakçılığı için yapıldığını sanmıyorum. Sınırdan başta silahlar olmak üzere birçok malın, nakit paranın ve insanın geçişi için faydalanıldığını düşünüyorum. Bunların hepsi IŞİD için olmayabilir, bazıları el-Nusra’ya, İslami Cephe’ye ya da diğer gruplara gidiyor olabilir. Türkler Beşar Esat hükümetinin devrildiğini görmek için büyük riskler aldı, bunlardan biri de sınırların açık bırakılmasıydı. Bence bu kararlarından dolayı sonunda pişmanlık duyacaklar.”

Bu arada, VOA’nın “Türkiye ve Amerika arasındaki işbirliği ve görüşmelerin başlamasından bu yana bölgedeki petrol karaborsasında herhangi bir değişiklik gözlemlendi mi?” sorusuna Schanzer, şu karşılığını verdi:

“Türklerin bunu son derece ciddiye aldıklarını ve bu konuda bir şeyler yapmaya çalıştıklarını duyuyorum. Ancak Amerikalı hükümet yetkilileri ve çalışanlarından elde ettiğim bilgilere göre bu gelişmeler Amerika’nın istediği hızda olmuyor. Aynı zamanda Türkler de Amerika’nın Beşar Esat’ı devirmek için yeterli çaba göstermemesinden şikayetçi. Durum böyle olunca görüşmelerde tıkanıklık yaşandı. Çözüm üretmek yerine sanki taraflar birbirlerini dinlemiyormuş gibi bir görüntü oluştu.”

ABD VE TÜRKİYE “MUTABAKATA VARMIŞ DEĞİL”

Schanzer, Türkiye ve Amerika arasında son dönemde sadece petrol konusunda değil, ABD’nin yaptığı silah yardımı gibi diğer konularda da anlaşmazlığın olduğunu gösteren diyaloglar yaşandığı belirtilmesi üzerine, “Ortada ciddi anlamda bir gerginlik olduğu kesin. Taraflar ne Kobani’de alınması gereken askeri önlemler konusunda ne de genel olarak IŞİD’le mücadele konusunda bir mutabakata varmış değil” görüşünü öne sürdü.

PETROLÜ “TÜRKİYE’NİN SATIN ALDIĞI ANLAMINA GELMİYOR”

VOA’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye’nin IŞİD’den kaçak petrol satın aldığına dair suçlamaları reddettiği, petrol kaçakçılığına göz yummasının imkansız olduğunu belirttiğini anımsatan sorusunu yanıtlarken şunları da söyledi:

“Bence bu yalanlamaların bazıları doğru değil. Aracılar yoluyla satılan petrolün Türkiye’ye gittiğini biliyoruz. Bu, petrolü Türkiye’nin satın aldığı anlamına gelmiyor. Başkaları satın alıyor, Türkiye’de bu aracılardan satın alıyor. Sonuçta petrolün gittiği yeri biliyoruz ve Türkiye önemli ölçüde alım yapılan bir ülke. Elbette bu konuda daha fazlası yapılması gerekiyor. Sormamız gereken soru hem Ankara’yı, hem de Washington’u memnun edecek bir çözüm bulabilir miyiz?”

VOA’nin David Cohen’in çalışmalarını “IŞİD’e karşı yürütülen mücadelenin ilk cephesi” olarak gördüğünün belirtildiğine dikkak çektikten sonra daha önce Hazine Bakanlığı’nda benzer bir alanda çalışmış biri olarak, bu çalışmaların IŞİD’e karşı mücadeledeki önemi ve etkisi ne?” sorusunu yanıtlarken de Bakanlığın terör ve mali istihbarat çalışmaları gerçekten çok önemli olsa da tek başlarına yeterli olmadığını belirterek “Askeri stratejinin yanında farklı bir strateji daha geliştirilmesi gerekli” dedi. Schanzer sözlerini şöyle sürdürdü:

“IŞİD ancak hava saldırılarıyla birlikte örgütün mali kaynaklarını kurutacak stratejiler geliştirildiğinde yok edilebilir. Ancak şunu söylemekte fayda var; Türkiye sınırında güvenlik arttırılmadıkça bunların hiçbirinin gerçekleşmeyeceğini düşünüyorum. Türk hükümeti bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde IŞİD’in bu sınırdan istifade etmesini önlemediği sürece, IŞİD büyümeye ve güçlenmeye devam edecektir. Bu da hem Türkiye’nin hem de Amerika’nın çıkarlarına aykırı bir gelişme.”

ANKA