Yarkadaş: Gazeteciye çıplak arama mı yapıldı?

Özgür Gündem gazetesine yapılan polis baskınıyla darp edilerek gözaltına alınan gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya ve Yazı işleri Müdürü İnan Kızılkaya, “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla geçtiğimiz ay tutuklandı. Gazeteci Kızılkaya, Salı günü yargılandığı davada duruşma için adliyeye getirilirken çıplak aramaya maruz kaldığını ve tecrite uğradığını iddia etti.

‘ANAYASA İHLALİ Mİ?’

Konuyu TBMM gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, Anayasa, AİHM kararları ve AİHS maddelerini hatırlattı.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı'na önerge sunan Yarkadaş, önergesinde şu hususlara yer verdi:

‘CUMHURİYET VE BİRGÜN GAZETELERİ NEDEN VERİLMİYOR?’

“Anayasa’nın 17 inci maddesine göre kimseye işkence ve eziyet yapılamaz, kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan muameleye tabii tutulamaz.

Anayasa’nın 13 üncü maddesine göre temel hak ve özgürlükler ancak kanunla sınırlandırılabilir.

Çıplak arama; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) uyarınca, AİHS’nin 3 üncü maddesinde düzenlenen işkence, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele yasağı ile 8 inci maddesinde düzenlenen özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkına dair düzenlemelerde yer bulmaktadır. AİHM kararları da; işkence, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele yasağının demokratik toplumların en temel değerlerinden biri olduğuna ve her şekil ve şartta olursa olsun kabul edilemeyeceğini göstermektedir.

Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği’nin 28. maddesi: Makul şüphe bulunması durumunda aramanın, neden ve nasıl yapılacağının kişiye anlatılması ve aynı cinsiyetten görevliler tarafından, mümkün olan en kısa sürede bitirilmesi şartıyla yapılabileceği düzenlenmektedir. Buna göre, arama, kimsenin görmemesini ve bedene mümkün olduğunca dokunulmamasını sağlayarak ve kişinin utanma duygusunu en az ihlal edecek şekilde yapılmalıdır.

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük’ün 46. Maddesi: Yönetmelik’in 28 inci maddesinde getirilen şartlar korunarak, kuruma sokulması veya bulundurulması yasak madde veya eşyanın bulunduğuna dair makul ve ciddi emarelerin varlığı ve kurumun en üst düzey amirinin gerekli görmesi halinde çıplak arama yapılabileceği düzenlenmektedir. Her iki maddede de, arama yapılan kişinin arama süresince tamamen çıplak olamayacağına yer verilmektedir.

Yine, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun “Süreli veya süresiz yayınlardan yararlanma hakkı” kenar başlıklı maddesi açıktır.

Özgür Gündem gazetesine yapılan polis baskınıyla darp edilerek gözaltına alınan gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya ve Yazı işleri Müdürü İnan Kızılkaya, “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla tutuklanmışlardır.

35 günü aşkın bir süredir hapiste tutulan gazeteci İnan Karakaya, mahkemeye getirilirken çıplak aramaya ve kötü muameleye tabi tutulduğunu söylemiştir. Zana ve İnan’ın Cumhuriyet ve BirGün gazetesi istemelerine rağmen kendilerine bu gazetelerin verilmediği ve TV/Radyo gibi yayın araçlarının da yasaklandığı önemli noktalardan biridir.

Bu çerçevede;

1- Gazetecilerin tecrit koşullarında tutulduğu doğru mudur?

2- Gazetecilerin AİHM kararları ve AİHS maddelerine aykırı muamelelere maruz bırakıldığı doğru mudur?

3- Gazetecilere yapılan uygulamalarda Anayasa ihlali yapıldığı doğru mudur?

4- Gazetecilerin gazete ve yayın hakkından mahrum edildiği doğru mudur? Zana ve İnan’ın Cumhuriyet ve BirGün gazetesi istemelerine rağmen kendilerine verilmediği doğru mudur? Bunun gerekçesi nedir?

5- Gazeteci İnan Kızılkaya’nın çıplak aramaya maruz bırakıldığı doğru mudur? Bunun gerekçesi nedir?

6- Gazeteciler Zana (Bilir) Kaya ve İnan Kızılkaya’ya avukat görüşü kısıtlaması getirildiği doğru mudur? Bunun gerekçesi nedir?

7- Ülkemizde tutuklu ve hükümlü gazeteci sayısı kaçtır?

8- Tutuklu gazetecilerin iddianamelerin hazırlanması neden bu kadar uzun süre almaktadır? Bu uygulama yeni mağduriyetlere zemin hazırlayan bir insan hakları ihlali değil midir?”