
Covid-19 aşıları bunama yapar mı?
Covid-19 aşılarının yan etkileriyle ilgili tartışmalar ve endişeler sürüyor. Son zamanlarda bu aşıların uzun vadede bunamaya neden olup olmadıkları merak ediliyor.
Covid aşılarının beyin sağlığına etkilerinin vatandaşların kafasını meşgul eden, sosyal medyada sıkça tartışılan ve bilimsel araştırmaların da dikkatle incelediği bir konu olduğunu belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘’Bizlere sık sık bu aşıların demansa yani bunamaya neden olup, olmadığı soruluyor’’ dedi ve konuyla ilgili bilimsel veriler eşliğinde şu açıklamaları yaptı:
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz
Beyinde plak birikimini tetikler mi?
Alzheimer, beyindeki sinir hücrelerinin ölümüyle ortaya çıkan ilerleyici bir hastalıktır. Beyindeki plak birikimi (Beta-amiloid) ve sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozan protein düzensizlikleri (tau proteinleri) bu sürecin temel nedenlerinden biridir. Covid-19 aşılarının böyle bir mekanizmayı tetikleyip tetikleyemeyeceğini anlamak için önce şunu sormalıyız: Aşılar beynimize nasıl etki eder?
1-İnflamasyon: Bazı araştırmalar, Covid-19’un beyinde uzun süreli inflamasyona (iltihaplanmaya) neden olabileceğini ve bunun nörolojik hastalık riskini artırabileceğini öne sürüyor.
Ancak bu, söz konusu aşılar için geçerli bir durum değildir. Aşılar, vücudu kısa süreli bir bağışıklık yanıtı vermesi için uyarır ve bu yanıtın kalıcı bir etkisi olmaz.
2-Beyin bariyerini aşma: mRNA aşılarının, vücutta beyin bariyerini geçebileceğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu aşıların doğrudan beyni etkileyerek demansa neden olabileceği iddiası bilimsel olarak desteklenmemiştir.
Aşıların yan etkileri genellikle kısa vadelidir (örneğin ateş, yorgunluk). Nadir durumlarda görülen miyokardit gibi yan etkinin ise nörolojik hastalıklarla ilgisi bulunmamaktadır.
3. Beyindeki beta amiloid plakları tetikleme: Alzheimer’ın temel mekanizmalarından biri, beyinde beta-amiloid plaklarının birikmesidir.
Aşılar, beta-amiloid üretimini veya temizlenmesini etkileyen mekanizmaları tetiklemez. Covid-19 enfeksiyonunun kendisinin, beyinde amiloid benzeri proteinlerin birikimine neden olabileceğini öne süren çalışmalar vardır.
4. Mitokondriyal hasar: Sinir hücreleri, enerji üretimi için büyük ölçüde mitokondriye bağımlıdır. Mitokondriyal işlev bozukluğu, bunamanın bir diğer potansiyel nedenidir.
Aşıların etki mekanizması bağışıklık tepkisi oluşturmakla sınırlıdır. Mitokondriyal hasar, daha çok Covid-19 enfeksiyonu sırasında oluşan yoğun stresle ilişkilendirilmiştir, aşılarla değil.
5. Genetik yatkınlık: Alzheimer gibi hastalıklar genetik yatkınlıkla ilişkilidir. Örneğin, APOE 4 genine sahip bireylerin Alzheimer’a yakalanma riski daha yüksektir.
Özellikle mRNA aşıları, vücuttaki DNA ile etkileşime girmez. Genetik yatkınlık daha çok kronik süreçlerle ilişkilidir ve aşıların bu süreçler üzerinde doğrudan bir etkisi bulunmamaktadır.
6. Sinir iletimindeki bozulmalar: Alzheimer, sinir hücreleri arasındaki iletişimin bozulmasıyla da ilişkilidir.
Aşılar, sinir iletimini etkileyen nörotoksik maddeler üretmez. Enfeksiyonun kendisi, sitokin fırtınası ve hipoksi gibi nedenlerle sinir iletimini etkileyebilir. Aşılar, enfeksiyonu önleyerek bu tür riskleri azaltır.
Aşıların mekanizması
Covid-19 aşıları, bağışıklık sistemimizi virüse karşı eğitmek için tasarlanmış biyoteknolojik ürünlerdir.
Bu aşılar, bağışıklık tepkisi oluşturmak için genellikle mRNA (örneğin Pfizer ve Moderna) ya da adenovirüs vektörlerini (örneğin AstraZeneca ve Sputnik) kullanır.
Mekanizmalarını şöyle düşünebiliriz: Aşılar virüsle savaşmayı öğrenen güvenlik görevlileridir. Peki bu mekanizma Alzheimer veya demansa yol açabilir mi? Bu noktada mevcut bilimsel kanıtlara bakalım.
Sözcü
Yorum Ekle
Diğer Haberler
Uzmanı açıkladı: Menopozla ilgili erkeklerin bilmesi gereken gerçekler
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Zeynep Ece Utkan Korun, menopoz sürecine dair önemli bilgiler paylaştı. Menopozun sadece kadınları değil, çevresindeki herkesi etkile...
Menenjit ve rota virüsü çocukları tehdit ediyor!
Çocuklarda menenjit ve rota virüsü vakaları artış gösteriyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Erkan Altuncu, hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ebeveynlere...
Fazla tuz tüketiyorsanız bu belirtilere dikkat edin!
Tuz tüketiminin sağlığa zararları nelerdir? Prof. Dr. Okay Abacı, yüksek tansiyon (hipertansiyon) ve kalp hastalıklarından korunmak için tuz tüketimini azaltmanın önemine dikkat çekti. Aş...
Sigarayı nasıl bırakırsınız?
Sigarayı bırakmanın, sağlığa kalp atış hızının düzelmesinden solunum fonksiyonlarının iyileşmesine kadar birçok olumlu etki sağladığını belirten Dr. Muharrem Tokmak, bu alışkanlıktan kurt...
Sebze ve meyveler tarım ilacından nasıl arındırılır?
Sebze ve meyvelerdeki tarım ilaçları sağlığımız için büyük bir tehdit. Peki hangileri riskli, hangileri güvenli? Bu besinleri pestisitten arındırmak mümkün mü? İşte Nöroloji Uzmanı Prof. ...
Soğuk havalara dikkat: Kalp krizi riskini artırıyor!
Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Osman Uzman, kış aylarında soğuk havalarda kalp krizi riskinin arttığına dik...
İşte enfeksiyonlardan korunmanın yolları
Üst solunum yolu enfeksiyonlarının çocuklar arasında en sık görülen hastalıkların başında geldiğini söyleyen Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Manolya Kara, burun akıntısı, bu...
Her gün vitamin almak doğru mu?
Gelişigüzel vitamin ve mineral takviyesi kullanıyorsanız dikkat! Prof. Dr. Aydın, ‘’Bu desteklerin yanlış kullanımı vücutta ciddi hasarlara yol açabilir’’ dedi. Vitamin-mineral destekleri...
Gripten hızlı kurtulun
Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yaygın görüldüğü bugünlerde uzmanlar; hijyene, kalabalık alanlarda sosyal mesafeye dikkat edilmesi (sarılmamak, öpüşmemek gibi) ve kalabalık alanlarda m...
SOSYAL MEDYA
MAGAZİN
Komşularını çıldırtan Ajda Pekkan davalık oldu
79 yaşındaki sanatçı Ajda Pekkan, Bodrum'daki lüks villasında 7 aydır devam eden tadilat nedeniyle komşularıyla sorunlar yaşıyor. Site yönetimi ve komşular, Pekkan'ın villasındaki tadilat...
TEKNOLOJİ
EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ
Uzmanı açıkladı: Menopozla ilgili erkeklerin bilmesi gereken gerçekler
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Zeynep Ece Utkan Korun, menopoz sürecine dair önemli bilgiler paylaştı. Menopozun sadece kadınları değil, çevresindeki herkesi etkilediğini vurgulayan uzman, özellikle erkeklerin bu dönemi doğru anlamasının önemine dikkat çekti.
Yorumlar
Bu haberde yorum bulunmamaktadir.