Hagop Ayvaz'ın 'cennetim' dediği tiyatro arşivi ziyarete açılıyor

İstanbullu tiyatro sanatçısı ve yayıncı Hagop Ayvaz’ın kişisel çabalarıyla oluşturduğu tiyatro arşivinden yola çıkarak, toplumsal bellek, kimlik ve mekân bağlamında Türkiye’nin tiyatro tarihine odaklanan "Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz" sergisi 15 Aralık’ta İstanbul Beyoğlu’ndaki Yapı Kredi Kültür Sanat’ta ziyarete açılacak.

Hrant Dink Vakfı öncülüğünde, Türkiye Tiyatro Vakfı ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle hazırlanan sergi 21 Şubat 2021’e kadar görülebilecek.

1911-2006 yılları arasında yaşamış tiyatro sanatçısı ve yayıncı Hagop Ayvaz’ın gençliğinden itibaren topladığı kitaplar, dergiler, belgeler, afişler ve fotoğraflardan oluşan, sanatçının “cennetim” diye nitelediği arşivinden yola çıkarak, toplumsal bellek, kimlik ve mekân bağlamında Türkiye’nin tiyatro tarihini mercek altına alan sergiyle toplumların bir arada yaşama kültürlerindeki yeri ve önemi vurgulanıyor.

Ayrıca Yapı Kredi Yayınları tarafından aynı adla İngilizce-Türkçe kataloğu da hazırlanan sergi, Ayvaz’ın "kulis"ine davet niteliği taşıyor.

SERGİ ÜÇ BÖLÜMDEN OLUŞUYOR

"Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz" sergisi üç ana bölümden oluşuyor.

Serginin ilk kısmında Hagop Ayvaz’ın figüranlıktan yönetmenliğe, köşe yazarlığından yayıncılığa uzanan yaşamı paralelinde, İstanbul’da Ermenice tiyatro üretimi ve etkinlikleri inceleniyor.

İkinci kısımda Ayvaz’ın 1946-1996 arasında kesintisiz olarak yayımladığı Kulis dergisinin Türkiye sınırlarını aşan etkileri, dönemin sanat ve siyaset gündemi ekseninde, bir zaman çizelgesi eşliğinde ele alınıyor.

Üçüncü kısımda ise Osmanlı ve Türkiye tiyatro tarihinde mihenk taşı olmuş sanatçılar, topluluklar, oyunlar ve mekânlara odaklanılarak izleyicinin Türkiye’nin tiyatro geçmişine yeniden bakmasına olanak sağlanıyor.

HAGOP AYVAZ ARŞİVİ

2006’da Ayvaz’ın ölümünün ardından Agos gazetesine, ardından Hrant Dink Vakfı’na bağışlanan Hagop Ayvaz arşivi, Osmanlıca, Ermenice ve Türkçe, 600’e yakın el yazması ve matbu tiyatro metni, 500’den fazla Ermenice ve Türkçe süreli yayın, dergi ve broşürün yanı sıra fotoğraf, afiş, karikatür, kupür, davetiye, çizim ve kartpostaldan oluşuyor. Yaklaşık 12 bin görsel materyal içeriyor.

2019’da Ayvaz’ın bazı kişisel eşyalarının, aldığı ödüllerin ve 1946-1996 arasında kesintisiz yayımladığı Ermenice kültür sanat dergisi Kulis’in 1104 sayılık tam koleksiyonunun Hrant Dink Vakfı’na bağışlanmasıyla, arşiv daha bütünlüklü bir hal aldı. Hrant Dink Vakfı arşivi dijital ortama aktardı ve araştırmacıların erişimine açtı.

Sergiye kaynaklık eden Hagop Ayvaz arşivi, 19. yüzyılın ortalarından günümüze Osmanlı ve Türkiye tiyatrosundaki oyuncular, topluluklar ve tiyatro mekânları hakkında çok sayıda özgün içeriği barındırıyor. Gençliğinden itibaren topladığı kitaplar, dergiler, belgeler, afişler, fotoğraflarla dolu çalışma odasını Ayvaz, "cennetim" olarak nitelendiriyordu.

Cumhuriyet